علت خشکی دهان در یائسگی و درمان آن

یائسگی و خشکی دهان در زنان

یائسگی ، مرحله ای فیزیولوژیک در زندگی زنان است که با کاهش تولید هورمون استروژن توسط تخمدان ها و در نتیجه قطع دائمی قاعدگی آغاز می شود. یکی از عوارض این تغییرات مشکلات دهان و دندان است.

• ثبت بیوگرافی و زندگینامه شما در گوگل!

اختلالات هورمونی ، کمبود کلسیم و ویتامین ها و مشکلات روحی ناشی از یائسگی سبب اختلالات دهانی در بانوان یائسه می شوند. به دنبال یائسگی ترشح بزاق کاهش می یابد و بزاق اسیدی می شود در نتیجه بانوان یائسه ممکن است دچار علایم زیر شوند :

علائم یائسگی

• احساس سوزش در دهان و زبان
• کاهش حس چشایی
• احساس طعم فلز در دهان
• مشکلات بلع
• افزایش پوسیدگی دندان ها به خصوص در ناحیه طوق
• رشد قارچ کاندیدا البیکانس و التهاب دهان
• عدم کنترل عضلانی پروتزهای دندانی کامل (دست دندان)
• افزایش تحلیل استخوان فک به دنبال کاهش جذب کلسیم ویتامین ها
• افزایش مشکلات لثه

سوزش دهان

سوزش دهان در این دوران معمولا در زبان ، کام و لثه ها حس می شود. البته این سوزش ها معمولا موقتی است و فقط در شروع دوران یائسگی رخ می دهد. اما در صورت تشدید آن باید به دندانپزشک مراجعه شود. جویدن آدامس و خوردن آبنبات های بدون قند می تواند سوزش را کمتر کند.

خشکی دهان

معمولا با افزایش سن خشکی دهان رخ می دهد و فقط مربوط به دوران یائسگی نیست. این مشکل می تواند زمینه ساز پوسیدگی دندان ها و از دست دادن آنها شود. به همین دلیل خشکی دهان باید برطرف شود. نوشیدن آب حداقل 8 لیوان در روز می تواند خشکی دهان را تا حدودی بر طرف نماید. خشکی دهان معمولا به دلیل ترشح کم بزاق رخ می دهد ، پس باید ترشح بزاق را تحریک نمود. این کار با جویدن آدامس ها و آبنبات های بدون شکر امکان پذیر خواهد بود.

پوسیدگی دندان ها

بعد از خشکی دهان ، پوسیدگی دندان ها شایع ترین عوارض دوران یائسگی می باشد که البته این مشکل نیز به دلیل افزایش سن نیز رخ می دهد. متاسفانه پوکی استخوان در زنان بسیار بیشتر رخ می دهد. تغییرات هورمونی و همچنین تغذیه نامناسب مهمترین علت پوکی استخوان می باشد. پوکی استخوان می تواند باعث تحلیل رفتن استخوان فک و دندان ها شود. همچنین پوسیدگی دندان ها نیز به دلیل تغییرات هورمونی رخ می دهد. برای جلوگیری از این مشکل مراجعه به دندانپزشکی بسیار مهم می باشد.

خشکی دهان در یائسگی

سوزش زبان

اغلب زنان در دوران یائسگی خود به سوزش زبان دچار می شوند برای تحمل این حس می توان از دهانشویه ها استفاده نمود.

خونریزی لثه ها

همانطور که تغییرات هورمونی در دوران بارداری می تواند سبب التهاب و خونریزی لثه ها شود در دوران یائسگی نیز بدون تاثیر نخواهد بود. قرمز شدن ، التهاب ، تغییر رنگ و خونریزی لثه معمولا در پی تغییرات هورمونی رخ می دهد. در این باره باید به دندانپزشکی مراجعه نمود.

افتادن دندان ها

کاهش هورمون استروژن مهمترین تغییر هورمونی در دوران یائسگی می باشد. کاهش این هورمون می تواند سبب تحلیل لثه و همچنین استخوان فک شود. مراجعه مداوم به دندانپزشکی و استفاده از دارو های خاص می تواند از این اتفاق جلوگیری نماید.

راهکار های جلوگیری از بروز مشکلات دهان و دندان در دوران یائسگی :

• مراجعه مداوم به دندانپزشکی هر شش ماه یکبار در دوران یائسگی
• مراجعه به دندانپزشکی و بررسی وضعیت کلی دندان ها قبل از شروع دوران یائسگی
• تغذیه مناسب در سنین پایین تر
• مصرف شیر و لبنیات
• مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان بیشتر از قبل (استفاده از مسواک ، نخ دندان و دهانشویه به صورت مداوم و روتین)
• نوشیدن حداقل 8 لیوان آب در روز
• پرهیز از نوشیدن الکل و استعمال دخانیات
• به حداقل رساندن مصرف مواد غذایی شیرین
• جویدن آدامس و آبنبات های بدون قند و شکر

این مشکلات می تواند ترس زیادی را برای زنان به همراه داشته باشد. اما همانطور که در بالا عنوان شد ، در بسیاری از زنان این مشکلات رخ نمی دهند. دلیل اصلی آن مراقبت از دهان و دندان در دوران قبل از یائسگی می باشد. زنان باید مراقب تغذیه خود باشند. مصرف به اندازه لبنیات و همچنین به حداقل رساندن مصرف خوراکی های شیرین می تواند از بروز مشکلات دهان و دندان در دوران یائسگی جلوگیری نماید.

از آنجا که با افزایش سن احتمال مصرف داروها نیز بیشتر می شود استفاده از داروهای ضدفشارخون ، داروهای بیماری دیابت ، داروهای ضدافسردگی و آنتی هیستامین ها نیز می تواند شرایط خشکی دهان در زنان یائسه را شدیدتر سازد.