علت سردرد در زنان و دختران چیست؟ + درمان

درمان و علت سردرد در زنان و دختران

بیشترین علت سردردها در زنان مرتبط با تغییرات هورمونی است و خیلی از زنان هر ماه این سردردها را تجربه می کنند.

• ثبت بیوگرافی و زندگینامه شما در گوگل!

علائم سردردهای هورمونی

شایع ترین علامت سردردهای هورمونی ، سردرد و میگرن است. البته برخی از زنان هم علائم دیگری را تجربه می کنند. این علائم متفاوت نیز برای تشخیص سردردهای هورمونی می تواند پزشکان را راهنمایی کند. میگرن های هورمونی یا قاعدگی ، شبیه میگرن های عادی هستند و ممکن است یا به شکل میگرن های توأم با اختلالات حسی-بینایی (میگرن اورا) ظاهر شوند یا به شکل ساده و بدون نشانه های میگرن اورا.

میگرن مشکلی خفقان آور و تکان دهنده است که از یک طرفِ سر شروع می شود و مشکلاتی نظیر حساسیت به نور و حالت تهوع یا استفراغ هم در پی دارد. سایر علائم سردردهای هورمونی از این قرار است :

• ازدست دادن اشتها؛
• خستگی؛
• آکنه؛
• دردهای مفصلی؛
• کاهش ادرار؛
• ایجاد ناهماهنگی در بدن ، مثل اختلال تکلم ، اختلال در پلک زدن و…؛
• یبوست؛
• میل به مصرف نمک ، الکل یا شکلات.

علت سردرد هورمونی در زنان

سردردها به ویژه انواعی از آن مانند میگرن با هورمون زنانه استروژن ارتباط دارند. استروژن مواد شیمیایی مغز که روی حس درد تأثیرگذارند ، را کنترل می کند. هر میزان افت در سطح استروژن ، محرکی برای سردرد خواهد بود. سطح هورمون ها به دلایل متعددی تغییر می کند که در قسمت زیر به این موارد می پردازیم.

1. چرخه قاعدگی

درست قبل از شروع عادت ماهیانه ، سطح استروژن و پروژسترون به پایین ترین میزان خود می رسد.

2. بارداری

سطح استروژن در دوران بارداری افزایش پیدا می کند. بسیاری از زنان دوران بارداری را بدون تجربه سردردهای هورمونی می گذرانند. با وجود این ، برخی از زنان اولین سردردهای میگرنی خود را در اوایل بارداری تجربه می کنند و پس از گذشت 3 ماه ، از این دردها خلاص می شوند. بعد از زایمان نیز سطح استروژن به سرعت کاهش می یابد.

3. قبل از یائسگی و دوران یائسگی

نوسان سطح هورمون ها در دوران قبل از یائسگی برای برخی از زنان با سردرد توأم است. به طورتقریبی دوسوم از زنانی که میگرن دارند ، مدعی اند با شروع دوران یائسگی علائم سردرد در آنها بهبود می یابد. البته در مواقعی نیز سردردها در دوران یائسگی بدتر می شود.

4. قرص های جلوگیری از بارداری و درمان جایگزینی هورمونی

قرص ها و درمان های جلوگیری از بارداری ممکن است موجب نوساناتی در سطح هورمون ها شود. زنانی که میگرن آنها در نتیجه تغییرات هورمونی در حین مصرف قرص ایجاد می شود ، به طورمعمول در هفته آخر چرخه قاعدگی ، زمانی که قرص ها هورمون ندارند ، دچار حملات میگرنی می شوند.

5. سایر عوامل موثر در سردردهای هورمونی

ژنتیک و وراثت نیز در ایجاد میگرن های مزمن نقش دارد. افراد دچار میگرن تحت تأثیر مجموعه ای از عوامل به این مشکل مبتلا می شوند. علاوه بر هورمون ها دلایل دیگری نیز وجود دارد :

• نخوردن برخی از وعده های غذایی؛
• خواب خیلی زیاد یا خیلی کم؛
• بو یا صدا یا نور شدید؛
• تغییرات آب وهوایی ناگهانی؛
• مصرف نوشیدنی های الکلی ، به ویژه شراب قرمز؛
• مصرف زیاد کافئین یا ترک مصرف آن؛
• استرس؛
• مصرف گوشت های فرآوری شده ، سوسیس های نیمه آماده و ماهی دودی؛
• مصرف مونوسدیم گلوتامات (MSG) که یک نوع عطر و طعم دهنده غذایی است؛
• مصرف پنیرهای قدیمی ، یعنی پنیرهایی که بیش از 6 ماه از تاریخ تولید آنها می گذرد؛
• محصولات سویا؛
• شیرین کننده های مصنوعی.

درمان سردرد هورمونی

درمان خانگی سردردهای هورمونی

هرقدر درمان را زودتر شروع کنید ، امکان بهبودی تان بیشتر خواهد بود. این روش ها ممکن است تأثیرگذار باشند :

• مصرف مقدار زیادی آب برای اینکه بدن هیدراته بماند؛
• استراحت و درازکشیدن در اتاقی تاریک و ساکت؛
• قراردادن کیسه یخ یا پارچه خنک روی سر؛
• ماساژدادن قسمتی از سر که درد می کند؛
• تنفس عمیق یا سایر تمریناتی که باعث آرامش می شوند.

بیوفیدبک ، نیز می تواند به بیمار کمک کند تا شیوه آرام کردن ماهیچه های خاصی از بدن را یاد بگیرد و در نتیجه تعداد و شدت درد را در سردردهای هورمونی کاهش دهد. شاید پزشک استفاده از مکمل های منیزیم را نیز تجویز کند. این مکمل ها می توانند از شدت سردرد بکاهند. کاهش استرس ها نیز مانع از سردرد یا حمله های میگرنی می شود. ماساژ یا طب سوزنی نیز از سایر روش های جانبی درمان هستند.

درمان سردردهای هورمونی با مصرف دارو

برخی داروها در کوتاه مدت اثرات درمانی بسیاری دارند. این داروها زمانی استفاده می شوند که سردرد یا حمله میگرنی آغاز می شود. این داروها دو نوع هستند :

• داروهای ضدالتهاب فاقد استروئید (NSAIDs) که بدون نسخه تجویز می شوند ، مانند ایبوپروفن.
• تریپتان که برای درمان میگرن استفاده می شود و می تواند از شدت حمله های میگرنی بکاهد.

برای زنانی که به طور دائمی سردردهای هورمونی را تجربه می کنند ، روش های پیشگیری یا دارودرمانی موثر واقع می شود. این داروها ، ممکن است یا به طور روزانه استفاده بشوند یا قبل از شروع چرخه ای مصرف شوند که احتمال شروع سردردهای هورمونی در آن زیاد است. این داروها عبارتند از :

• مسدودکننده گیرنده آدرنرژیک بتا (بتا بلاکرها)؛
• ضدانعقاد؛
• مسدودکننده های کانال کلسیم؛
• داروهای ضدافسردگی.

هورمون درمانی برای درمان سردردهای هورمونی

اگر درمان های جلوگیری کننده ، موفق عمل نکنند ، احتمالا پزشک به سراغ هورمون درمانی خواهد رفت. شاید درمان به صورت مصرف روزانه قرص یا چسب های درمانی (پَچ) پیگیری بشود. قرص های ضدبارداری نیز برای متعادل سازی هورمون ها و کاهش سردردهای هورمونی نقش دارند. اگر هریک از انواع قرص های ضدبارداری را مصرف می کنید و تجربه سردردهای هورمونی نیز دارید ، پزشک تان احتمالا دُز مصرفی قرص ها را تغییر خواهد داد.

بنا به مشکلی که دارید ، پزشک ممکن است دارودرمانی را با دُز مصرفی استروژن کمتری شروع کند تا علائم را کاهش دهد. پزشکان برای برخی از زنان ، استفاده از بسته قرص کنترل و پیشگیری از بارداری بعدی را تجویز می کنند ، یعنی مصرف بسته بعدی قرص های پلاسیبو (دارونما) بدون هورمون را به منظور پیش گیری از بارداری در هفته آخر مصرف بسته ، قطع می کنند. پزشکان این شیوه را برای 3 تا 6 ماه در یک دوره توصیه می کنند. این روش باعث کاهش حمله ها می شود.

درمان سردرد در دوران بارداری یا شیردهی

اگر تصمیم دارید بچه دار شوید یا فکر می کنید باردار هستید یا در دوران شیردهی به سر می برید ، درباره مصرف دارو حتما با پزشک مشورت کنید. برخی از داروهای سردرد ممکن است در رشد جنین اختلال ایجاد کنند. پزشکان در این مواقع داروها و روش های جایگزین را تجویز می کنند.

درمان سردرد قبل از دوره یائسگی یا در طول آن

اگر از درمان جایگزینی هورمون استفاده می کنید و سردردهایتان افزایش پیدا کرده است ، برای ایجاد تعادل در دُز مصرفی با پزشک مشورت کنید. چسب های (پَچ) استروئیدی می تواند موجب ثبات و کاهش دُز استروژن شود و از شدت و بسامد سردردهای هورمونی بکاهد.

درمان سریع سردرد پریود

اگر عادت ماهیانه منظمی دارید ، پزشک برایتان درمان های پیشگیرانه تجویز خواهد کرد. درمان سریع سردرد پریود درمانی است که از چند روز قبل از عادت ماهیانه آغاز می شود و بیش از2 هفته طول می کشد. در برخی مواقع نیز داروها باید هر روز مصرف شوند. سعی کنید روند و برنامه عادت ماهیانه ، رژیم غذایی ، خواب و تمرینات ورزشی تان را یادداشت کنید. این پیگیری باعث می شود تا محرک های ایجاد سردرد را بهتر بشناسید.

عوارض جانبی و علائم هشدار دهنده

افرادی که تجربه میگرن دارند ، بیشتر در معرض ابتلا به اختلال های زیر هستند :

• افسردگی؛
• اضطراب؛
• اختلال خواب.

زنانی که به سردردهای هورمونی متداوم یا میگرن های قاعدگی دچارند نیز مستعد این مشکلات هستند. مصرف استروژن و قرص های ضدبارداری برای بیشتر زنان بدون خطر است و مشکلی در پی ندارد؛ اما همچنان به میزان بسیار بسیار اندکی احتمال سکته مغزی یا لخته شدن خون وجود دارد. زنانی که فشار خون بالا دارند یا سابقه سکته مغزی در خانواده شان وجود دارد ، بیشتر در خطر هستند.

اگر دچار سردردی ناگهانی و شدید شدید ، سریع باید به دنبال فوریت های پزشکی بروید. علائمی که ممکن است به وجود آید ، از این قرار است :

• سرگیجه؛
• گرفتگی گردن؛
• تحریک و خارش پوستی؛
• تنگی نفس؛
• کاهش بینایی؛
• یا هر نشانه جدی دیگر.