بیوگرافی امام حسین(ع) و همسر و فرزندانش + زندگینامه

زندگینامه امام حسین (ع) و همسرانش(Husayn ibn Ali)

بیوگرافی کامل حسین بن علی

حُسِین بن علی بن ابی طالب متولد 3 شعبان 4 هجری قمری فرزندِ علی بن ابی طالب و فاطمه زهرا و نوه محمد بن عبدالله ، پیامبر اسلام ، است.

• ثبت بیوگرافی و زندگینامه شما در گوگل!

امام حسین (ع) که بود؟

امام حسین (ع) فرزند دوم امام علی (ع) (پسر عموی پیامبر و امام اول شیعیان) و حضرت فاطمه (س) (دخت گرامی پیامبر) و نوه حضرت محمد(ص) است. امام حسین (ع) امام سوم شیعیان و برادر امام حسن (ع) است که پس از ایشان به امامت رسیدند. او از خاندان بنی هاشم و از قبیله قریش است و حضرت زینب(س) و ام کلثوم از خواهران ایشان هستند.

کنیه حسین بن علی ، «ابوعبدالله» است. ابوعلی ، ابوالشهداء (پدر شهیدان) ، ابوالاحرار (پدر آزادگان) و ابوالمجاهدین (پدر جهادکنندگان) از دیگر کنیه های او است. (شیخ مفید ، الارشاد ، 1413ق ، ج2، ص27)

حسین بن علی(ع) القاب فراوانی مانند سید شباب أهل الجنة (سرور جوانان اهل بهشت) ، زکی ، طیب ، وفی ، سید ، مبارک ، نافع ، الدلیل علی ذات الله ، رشید ، و التابع لمرضاة الله دارد. (ابن ابی الثلج ، تاریخ الائمه ، 1406ق ، ص28)

تولد امام حسین (ع) و داستان نامگذاری ایشان

حسین بن علی در سوم شعبان در مدینه به دنیا آمد و بنابر قول مشهور ، تولد او در سال چهارم قمری بوده است. (یعقوبی ، تاریخ الیعقوبی ، بیروت ، ج2، ص246) با این حال برخی تولد او را در سال سوم قمری دانسته اند. (کلینی ، الکافی ، 1365ش ، ج1، ص463)

چون خبر ولادتش به پیامبر گرامی اسلام (ص) رسید ، به خانه حضرت علی (ع) و فاطمه رفت و فرمود تا کودکش را بیاورد. اسما او را در پارچه ای سپید (س) پیچید و خدمت رسول اکرم (ص) برد ، آن گرامی به گوش راست او اذان و به گوش چپ (امالی شیخ طوسی ، ج 1، ص .377) او اقامه گفت. به روزهای اول یا هفتمین روز ولادت با سعادتش ، امین وحی الهی ، جبرئیل ، فرود آمد و گفت : سلام خداوند بر تو باد ای رسول خدا ، این نوزاد را به نام پسر کوچک هارون (شبیر) که به عربی (حسین) خوانده می شود نام بگذار. چون علی برای تو بسان هارون برای موسی بن عمران است ، جز آن که تو خاتم پیغمبران هست.

و به این ترتیب نام پرعظمت "حسین " از جانب پروردگار ، برای دومین فرزند فاطمه (س) انتخاب شد. به روز هفتم ولادتش ، فاطمه زهرا که سلام خداوند بر او باد ، گوسفندی را برایش کشت ، و سر آن حضرت را تراشید و هم وزن موی سر فرزندش به عنوان عقیقه نقره صدقه داد.(کافی ، ج 6، ص .33)

در گزارش های تاریخی شیعه و اهل سنت آمده است که پیامبر هنگام تولد او گریست و از شهادتش خبر داد. (شیخ مفید ، الارشاد ، 1413ق ، ج2، ص129)

نقل شده است که ام فضل همسر عباس بن عبدالمطلب خواب دید که قطعه ای از بدن پیامبر در دامن او (ام فضل) گذاشته شد و پیامبر در تعبیر خوابش گفت که فاطمه پسری به دنیا خواهد آورد و تو دایه او خواهی بود و از همین رو وقتی حسین(ع) متولد شد ، ام فضل دایگی اش را بر عهده گرفت. (شیخ مفید ، الارشاد ، 1413ق ، ج2، ص 129) برخی منابع مادر عبدالله بن یقطر را نیز دایه امام حسین(ع) دانسته اند ، ولی گفته اند حسین(ع) از هیچ یک از آن دو شیر نخورد. (سماوی ، ابصار العین ، 1419ق ، ص93.)

امام حسین (ع) چند ساله بود که پیامبر رحلت نمود؟

امام حسین (ع) شش سال از عمرش با پیامبر بزرگوار سپری شد ، و آن گاه که رسول خدا (ص) چشم ازجهان فروبست ، مدت سی سال با پدر زیست.

پیامبر امام حسن و امام حسین را بسیار دوست می داشت. انس بن مالک روایت می کند : وقتی از پیامبر پرسیدند کدام یک از اهل بیت خود را بیشتر دوست می داری ، فرمود : بارها رسول گرامی حسن (ع) و حسین (ع) را به سینه می فشرد و حسن و حسین را می بویید و می بوسید. (سنن ترمذی ، ج 5، ص .323 ؛ ذخائر العقبی ، ص .122)

پس از شهادت حضرت علی (ع) ، به فرموده رسول خدا (ص) و وصیت امیرالمومنین (ع)امامت و رهبری شیعیان به حسن بن علی (ع) ، فرزند بزرگ امیرالمومنین (ع) ، منتقل گشت. چون امام حسن (سلام خدا و فرشتگان خدا بر او باد) از دنیا رحلت فرمود ، به گفته رسول خدا (ص) و امیرالمومنین (ع) و وصیت حسن بن علی (ع) امامت و رهبری شیعیان به امام حسین (ع) منتقل شد و از طرف خدا مأمور رهبری جامعه گردید.

ظاهر و خصوصیات اخلاقی امام حسین (ع)

در بیشتر منابع از شباهت حسین(ع) به پیامبر اکرم(ص) سخن گفته شده و او را شبیه ترین فرد به ایشان دانسته اند.(شیخ مفید ، الارشاد ، 1413، ج2، ص27)

گفته اند امام حسین (ع) گاه لباسی از خز بر تن می کرد یا عمامه ای از خز بر سر می گذاشت و موی سر و محاسن خود را خضاب می کرد. (طبرانی ، المعجم الکبیر ، دارالنشر ، ج3، ص101 ؛ ابن ابی شیبه ، المصنَف ، 1409ق ، ج6، ص3 و 15.)

امام حسین(ع) بسیار مهربان و بخشنده بود و به گشاده دستی شناخته می شد (شیخ صدوق ، الخصال ، 1403ق ، ج1، ص135.) وی با مسکینان می نشست ، دعوت آنان را می پذیرفت و با آنان غذا می خورد و آنان را به خانه خود دعوت می کرد و آنچه در منزل داشت از ایشان دریغ نمی کرد.(ابن سعد ، الطبقات الکبری ، 1418ق ، ج10، ص411) روزی نیازمندی از او درخواست کمک کرد. امام که در حال نماز بود ، نمازش را کوتاه کرد و هر چه داشت ، به او داد. (ابن عساکر ، تاریخ مدینة دمشق ، 1415ق ، ج14، ص185.)

ابن اثیر در کتاب "اسد الغابة " می نویسد : "کان الحسین رضی الله عنه فاضلا کثیر الصوم و الصلوة و الحج و الصدقة و افعال الخیر جمیعها". حسین (ع) بسیار روزه می گرفت و نماز می گزارد و به حج می رفت و صدقه می داد و همه کارهای پسندیده را انجام می داد.

ازدواج ، همسران و فرزندان امام حسین (ع)

همسران امام حسین (ع) پنج نفر می باشند(عماد زاده ، زنان پیامبر اسلام ، ص 406)که اسامی آنها در منابع تاریخی ضبط شده است و همگی دارای اولاد بودند. مرحوم شیخ عباس قمی (ره) ، همسر دیگری برای امام حسین (ع) ذکر کرده است که نام او معلوم نیست و صاحب حمل بوده ، بعد از شهادت امام حسین (ع) اسیر شده و در نزدیکی حلب طفل خود را سقط کرده است.(قمی ، عباس ، منتهی الامال ، ج1، ص7 1).

شیخ مفید تعداد اولاد آن حضرت را ، شش نفر ، چهار پسر و دو دختر دانسته ، (مفید ، الارشاد ، ج2، ص 491.) اما بعضی منابع نه فرزند ، شش پسر و سه دختر برای حضرت ذکر کرده (امین ، سید محسن ، ج4، ص 73.) و برخی از منابع مثل ابن شهر آشوب در مناقب و مرحوم اربلی در کشف الغمه ، تعداد اولاد آن حضرت را ده نفر ، شش پسر و 4 دختر و بعضی حتی بیشتر از ده نفر ذکر کرده اند.

با توجه به منابع مذکور ، اسامی فرزندان امام حسین عبارتند از :

1. علی بن الحسین ، و کنیه او ابو محمد و ملقب به زین العابدین است و مادرش شاه زنان ، شهر بانو دختر یزدگرد شاه ایران است.

2. علی بن الحسین الاصغر ، معروف به علی اکبر که در کربلا شهید شد و مادرش لیلی ، دختر ابو مرة بن غزوة بن مسعود ثقفیه است.

3. جعفر بن الحسین ، مادرش قضاعیه از قبیله قضاعه است.

4. عبد الله بن الحسین ، و نام مادرش رباب ، دختر امرء القیس است. که همان عبدالله رفیع (شیرخوار) است و به علی اصغر معروف است.

5. سکینه بنت الحسین ، مادر او نیز رباب ، دختر امرء القیس است.

6. فاطمه ، نام مادرش ام اسحاق دختر طلحه بن عبید الله تیمیه است.(بحارالانوار ، ج45، ص 329.)

7. محمد ، که در کربلا شهید شد و مادر او رباب ، دختر امرء القیس است. (ابن شهر آشوب ، مناقب ، ج4، ص 77.)

8. علی اصغر ، نام مادرش رباب. همان عبدالله بن حسین یا عبدالله رفیع است. (ربانی خلخالی ، علی ، چهره درخشان امام حسین علیه السلام ، ص 22)

9. زینب ، نام مادر او معلوم نیست. (ابن شهر آشوب ، مناقب ، ج 4، ص 77.)

10. رقیه سلام الله علیها مرحوم حائری مادرش را شهربانو دختر یزدگرد سوم ذکر کرده است ، (ربانی خلخالی ، ص 197) و مطابق بعضی از نقلها ام اسحاق نام داشت. (ربانی خلخالی ، ص 199)

11. دیگر از زوجات حضرت ابا عبدالله ، زنی بوده که نامش معلوم نیست و حامله بوده بعد از شهادت امام حسین علیه السلام اسیر شده و هنگامیکه اهل بیت علیهم السلام را از کوفه به شام می بردند در نزدیکی حلب طفل خود را سقط کرده و اسمش محسن ابن حسین است. (قمی ، عباس ، ج 2، صص 701 638) و این محل فعلا در سوریه زیارتگاه است.

پیشگویی شهادت حسین بن علی(ع)

در حدیث لوح به نقل از پیامبر(ص) آمده است خداوند حسین را به شهادت گرامی داشته و او را برترین شهیدان قرار داده است. (ری شهری ، دانشنامه امام حسین ، 1388ش ، ج3، ص166-3.17)

مجلسی در جلد 44 بحارالانوار ، باب 30، روایاتی نقل کرده است درباره اینکه خداوند خبر شهادت حسین(ع) را به برخی از پیامبرانش از جمله آدم ، نوح ، ابراهیم ، زکریا و محمد(ص) داده و آنها بر او گریسته اند. همچنین نقل شده است امیرالمومنین(ع) در راه صفین ، وقتی به کربلا رسید ، با انگشت جایی را نشان داد و گفت : اینجا محل ریخته شدن خون هایشان است. (منقری ، وقعة صفین ، 1403، ص142.)

بیعت نکردن با یزید و قیام کربلا

زمانی که امامت و رهبری شیعیان به امام حسین (ع) منتقل شد ، ایشان به پیمان صلحی که برادرش با معاویه بسته بود ، وفادار ماند(شیخ مفید ، الارشاد ، 1413ق ، ج2، ص32) و مخالفتی با معاویه نکرد. معاویه مانند خلفای سه گانه در ظاهر به حسین بن علی(ع) احترام می گذاشت و او را بزرگ می شمرد و به کارگزارانش دستور داده بود که متعرض فرزند رسول خدا(ص) نشوند و از بی احترامی به وی بپرهیزند. (دینوری ، الاخبار الطوال ، 1368، ص224)

پس از درگذشت معاویه ، یزید بر تخت حکومت اسلامی تکیه زد و خود را امیرالمومنین خواند ، وتصمیم گرفت از چند تن از بزرگانی که ولایتعهدی او را نپذیرفته بودند ، از جمله حسین بن علی ، به زور بیعت بگیرد. (طبری ، تاریخ الأمم و الملوک ، 1387، ج5، ص338) ولی حسین(ع) از بیعت خودداری کرد و همراه خانواده و یارانش در 28 رجب ، مدینه را به قصد مکه ترک کرد. (شیخ مفید ، الارشاد ، 1413، ج2، ص34.)

شیعیان کوفه که از بیعت نکردن سومین امام خود با خبر شده بودند ، نامه هایی برای او نوشتند و به کوفه دعوتش کردند.(بلاذری ، انساب الاشراف ، 1417ق ، ج3، ص157-159) حسین بن علی مسلم بن عقیل را به کوفه فرستاد تا اوضاع را به او گزارش کند ، مسلم پس از مشاهده استقبال و بیعت مردم ، امام حسین را به کوفه فراخواند و او نیز همراه خانواده و یارانش در هشتم ذی حجه از مکه به سمت کوفه حرکت کرد. (شیخ مفید ، الارشاد ، 1413ق ، ج2، ص 41 و ص 66)

حسین(ع) به دعوت کوفیان ، همراه خانواده و یارانش به سوی این شهر حرکت کرده بود ، در منطقه ای به نام ذو حسم با سپاهی به فرماندهی حر بن یزید ریاحی رو به رو گردید و مجبور شد مسیر حرکت خود را تغییر دهد. (طبری ، تاریخ الامم و الملوک ، 1387ق ، ج5، ص408)

امام حسین و یارانش روز دوم محرم به کربلا رسیدند (بن اعثم الکوفی ، الفتوح ، 1991م ، ج5، ص83) و فردای آن روز سپاهی چهار هزار نفری از مردم کوفه به فرماندهی عمر بن سعد وارد کربلا شد(دینوری ، الاخبار الطوال ، 1368، ص253)

عصر روز تاسوعا سپاه عمر سعد آماده جنگ شد اما امام حسین آن شب را برای مناجات با خدا مهلت گرفت و شب عاشورا برای یاران خود سخن گفت و بیعت از آنان برداشت و اجازه رفتن داد؛ ولی آنان بر وفاداری و حمایت از او تأکید کردند. (شیخ مفید ، الارشاد ، 1413ق ، ج2، ص91-94.)

صبح روز عاشورا جنگ آغاز شد و تا ظهر بسیاری از یاران حسین(ع) به شهادت رسیدند وسپس خویشان امام که اولین آنان ، علی اکبر بود ، به میدان رفتند و آنان نیز یکی پس از دیگری به شهادت رسیدند. سپس خود حسین بن علی(ع) به میدان رفت و عصرگاه روز دهم محرم به شهادت رسید. (طبری ، تاریخ الأمم و الملوک ، 1387ق ، ج5، ص429-430.) سپس زنان و کودکان و امام سجاد(ع) که بیمار بود ، به اسیری گرفته و به کوفه و سپس شام فرستاده شدند. (طبری ، تاریخ الأمم و الملوک ، 1387ق ، ج5، ص456.)

گرچه امام حسین و یارانش شهید شدند اما فداکاری ایشان همراه با 72 تن از یارانش حماسه ایی آفرید. حماسه ایی که جاودان شد و همیشه در دل تاریخ خواهد ماند.