خمس از لحاظ دین و ریاضی یعنی چه مقدار؟
خمس در علم ریاضی یعنی یک پنجم یک مقدار خاص
خُمس در دین و مذهب ، پرداخت یک پنجم مازاد درآمد سالانه و برخی موارد دیگر مانند معدن و گنج با شروطی که در فقه آمده است.
خُمس از فروع دین است و آیه 41 سوره انفال و بیش از 110 حدیث در کتابهای روایی از آن سخن گفته اند.
خمس از موضوعات مهم فقه اسلامی و به طور خاص فقه امامیه است. محاسبه و پرداخت خمس از تکالیفی است که شیعیان در طول زندگی به آن عنایتی ویژه دارند.
نیمی از خمس به سادات فقیر اختصاص دارد و نیم دیگر به عنوان سهم امام در دوران غیبت امام زمان توسط مراجع تقلید در اموری که با توجه به تاریخ زندگی اهل بیت(ع) مورد مصرف خمس تشخیص می دهند ، هزینه می گردد.
وجوهات حاصل از پرداخت خمس یکی از منابع اصلی مالی حوزه های علمیه و ترویج دین در جامعه اسلامی است.
آیه خمس
آیه 41 سوره انفال به موضوع خمس پرداخته و آن را از نشانه های ایمان شمرده است :
وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَی وَالْیتَامَی وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیل إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَ ما أَنْزَلْنا عَلی عَبْدِنا یوْمَ الْفُرْقانِ
و بدانید که هر غنیمتی به دست شما رسید یک پنجم آن برای خدا و پیامبر و برای خویشاوندان [او] و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است ، اگر به خدا و آنچه در روز فرقان بر رسولش نازل کرد ایمان دارید)
در این آیه تأکیدهای ادبی متعددی وجود دارد : واعلموا ، انّما ، مِن شیءٍ ، فَإنّ ، لِلّه ، إن کنتُم آمَنتُم که اهمیت بالای خمس را می رساند.
شأن نزول آیه جایگاه برجسته خمس را بهتر مشخص می کند ، زیرا این آیه خطاب به مجاهدان جنگ بدر است و ایمان واقعی آنها را مشروط به پرداخت خمس معرفی می کند.(رجوع کنید به آیه خمس)