حس عشق و علاقه در کجای مغز شکل می گیرد؟

حس عشق و علاقه در کجای مغز شکل می گیرد؟

دنیای عشق و عاشقی یک فضای پر هیجان ، رمانتیک و در عین حال رازآلود است که اگرچه تقریبا همه افراد با حس و حال آن آشنا هستند اما محققان در مطالعات خود نتوانسته اند لایه های مختلف آن را به طور کامل بررسی کنند.

• ثبت بیوگرافی و زندگینامه شما در گوگل!

آیا تا به حال به این فکر کرده اید که حس هیجان عمیق در دوران آشنایی پیـش از ازدواج یا نامزدی یا حتی محبت بعد از ازدواج از کجا نشات می گیرد؟ بی شک پاسخ تان این است که همه این دوسـتت دارم ها چه به صورت کلامی یا پیامک عاشقانه یا اشعار و ترانه های احساسی همه از قلب ما نشات می گیرد و رابطه ای با عقل و مغزمان ندارد.

مهم نیست تا امروز چه شنیده باشید ، واقعیت این است که شما هیچ چیز را از صمیم قلب تان دوست ندارید بلکه آن را از اعماق ناحیه تگمنتال شکمی ، هیپوتالاموس ، هسته آکومبانس و دیگر مناطق حیاتی مغز حس می کنید.

جالب است بدانید طی دو دهه اخیر دانشمندان نیز به انبوه شاعران ، فیلسوفان ، هنرمندان و سایرین پیوسته اند تا درباره عشق و فرایند عاشـق شدن بیشتر بدانند و تاکنون آزمایش های علمی متعدد از حیـوانات گرفته تا تکنیک های پیشرفته رادیولـوژی مانند ام ار آی و پت اسکن انجام داده اند تا شاید پرده از این راز بردارند.

به گفته دکتر هلن فیشر که یکی از محققان برجسته در زمینه عواطف انسانی می باشد ، عشق را می توان به سه سیستم اصلی در مغز نسبت دارد : میل جنسـی ، احساس عاشقانه و دلبستگی.

هر سیستم دارای شبکه متفاوتی در مغز است که شامل اجزای مختلف ، هورمون ها و انتقال دهنده های عصبی در مراحل مختلف رابطه می باشد و در ادامه درباره آن ها صحبت خواهیم کرد.

میل جنسـی

میل جنسـی عمدتا از هیپوتالاموس مغز سرچشمه می گیرد. این ناحیه تمایلات ضروری مانند گرسنگـی و تشنگی را نیز کنترل می کند و با سیستم عصبی خود مختار که ضـربان قلب و سرعت تنفس را تحت کنترل دارد ارتباط نزدیکی دارد.

گیرنده های خاصی روی هیپوتالاموس برای هورمون هایی همچون تستوسـترون (هم در خانم ها و هم در آقایان) وجود دارد که باعث ایجاد انگیزه قوی و آشنایی جهت تولید مثل می شود.

سیستم عاشقانه یا رمانتیک

این سیستم ، عامل اصلی پشت تمامی اشعار سروده شده در دل شب است و باعث می شود عاشقان برای رسیدن به عشق خود حاضر شوند با یک ارتش بجنگند ، اقیانوس ها را بپیمایند و صدها کیلومتر را با پای پیاده طی کنند.

مطالعات تصویر برداری تایید کرده ناحیه تگمنتال شکمی و هسته آکومبانس در کسانی که به تازگی عاشق شده اند فعالیت زیادی دارد ، همان سیستم های پاداشی که در واکنش به مصرف اندکی کوکائین بر انگیخته می شوند و دارای تعداد زیادی انتقال دهنده عصبی دوپامیـن هستند که فرد را به سوی یک پاداش تشخیص داده شده تشویق می کنند.

سیستم محبت و دلبستگی

به لطف وجود این سیستم است که افراد حتی بعد از از بین رفتن اثر و هیجان ناشی از دوپامیـن همچنان در کنار هم می مانند. در حیـوانات مواد شیمیایی اکسی توسین و وازوپرسین مسئول عملکرد این سیستم می باشند.

جالب این که این مواد شیمیایی توسط هیپوتالاموس ترشح می شوند که وظیفه ایجاد میل جنسـی را نیز بر عهده دارد.

برخی افراد نوع کارکرد این سه سیستم را برای تکامل یک رابطه لازم می دانند ، به این صورت که ابتدا میل و هوس می آید و می گوید “هی! او چقدر زیباست!” ، سپس احساسـات عاشقانه غلیان می کند و با خودش می گوید “برایش یک شعر عاشقانه خواهم سرود” و بعد ازدواج صورت می گیرد.

اگرچه جنبه های مختلف مغز و همچنین روابط ما با گذشت زمان تغییر می کند اما این طور نیست که این سیستم ها ذره ذره تحلیل بروند تا به هیچ برسند ، همچنین اغلب به صورت معنا داری با هم تعامل دارند.

به عنوان مثال اکسی توسین و وازوپروسین با سیستم پاداش دوپامیـن ارتباط دارند و شاید به همین دلیل است که می گویند بهتر است هر از گاه رابطه عاشـقانه خود را تقویت کنید تا محبت نیز بین شما بیش از پیش شکوفا شود.

دل‌درد یا سـردرد؟!

روابط به مرور زمان تغییر کرده ، گاهی به ارتباط شیرینی تبدیل می شوند که تا ابد دوام دارد و گاهی چنین چیزی محقق نمی شود.

بسیاری از افراد قبـل از ازدواج با یک شخص خاص یک حس مشترک دارند و آن این که “او” تنها معشوقی است که تا پایان عمر خواهند داشت و هیچکس نمی تواند جای او را بگیرد اما متاسفانه گاهی پیش می آید همین احساسـات عاشقانه در زندگی مشـترک به طـلاق می انجامد و “او” به جای عشق ابدی به “همسر سابق” تبدیل می شود!

محققان با تحقیق و تصویر برداری از مغز افرادی که به تازگی از هم طـلاق گرفته اند تغییراتی در ناحیه تگمنتال شکمی ، پالیدوم شکمی و پوتامن مشاهده کرده اند که همگی آن ها زمانی که پاداش نا مشخص و مبهم است درگیر می شوند.

به علاوه نواحی از قشر پیش پیشانی که در رفتارهای وسواسی اجباری و کنترل خشـم درگیر می شود اوایل دوره طـلاق بیش از حد فعال است اما با گذشت زمان فعالیت آن کاهش می یابد.

طبق نتایج یک مطالعه در سال 2011 مشخص شد مغز بین درد ناشی از طرد شـدن اجتماعی و درد جسمی تمایزی قائل نمی شود. اگرچه این نتایج طی سال های بعد از آن زیر سوال رفته اند اما جای تعجب نیست که بعد از طـلاق تغییراتی در سایر شبکه های عصبی مرتبط با افسـردگی شدید در افراد دیده می شود.

منبع : verywellhealth