خراسان شمالی با مساحتی حدود 28434 کیلومتر مربع از 8 شهرستان بجنورد (مرکز استان) ، شیروان ، اسفراین ، مانه و سملقان ، جاجرم ، فاروج و گرمه و راز و جرگلان تشکیل شده است.
این استان از نظر موقعیت جغرافیایی؛ از شمال با کشور ترکمنستان ، از شرق و جنوب با استان خراسان رضوی ، از جنوب غربی با استان سمنان و از غرب با استان گلستان هم مرز است. آثار کشف شده در این استان نشان از قدمت تاریخی کهن آن دارد. محوطه باستانی معروف به پهلوان و تپه حیدران جاجرم ، قدمتی بیش از 12 هزار سال دارند. قدیمی ترین اثر باستانی پابرجای قبل از اسلام (بنای سنگی اسپاخو) در غرب شهرستان مانه و سملقان در فاصله 5 کیلومتری شمال شاهراه آسیایی در روستای اسپاخو نیز دلیل دیگری بر صحت این ادعا است.
آتشکده اسپاخو
این آتشکده متعلق به دوره ساسانیان است و در روستای اسپاخو در 100 کیلومتری غرب بجنورد قرار دارد. مردم محلی این بنا را با نام کلیسا میشناسند ، اما روزنه های روی سقف گنبد که محل خروج دود است نشان میدهد این جایگاه هیچ وقت کلیسا نبوده و آتشکده ای است که زرتشتیان باستان آن را ساخته اند.
عمارت مفخم
این عمارت در زمان سلطنت ناصرالدین شاه به دستور یارمحمدخان شادلو معروف به سردار مفخم ساخته شده و محل سکونت خانواده وی و پذیرایی از میهمانان دولتی و رجال سیاسی بوده است. این عمارت در دو طبقه ساخته شده است و با کاشی های خشتی هفت رنگ زیبایی تزیین شده است. بنای عمارت مفخم پس از مرمت و احیا به موزه بزرگ باستان شناسی و مردم شناسی استان تبدیل شده است.
شهر بلقیس
شهر بلقیس یکی از بزرگترین بناهای خشتی و گلی ایران است که سالم ترین و همچنین برجسته ترین اثری که بر بقایای شهر بلقیس برجای مانده است ، یک ارگ خشتی و گلی است. ارگ بلقیس پس از ارگ بم دومین بنای گلی ایران است. این ارگ در نزدیکی شهر اسفراین و حاشیه شرقی روستای جوشقان قرار دارد. بر اساس آخرین یافته های باستان شناسی قدیمی ترین استقرار در این شهر مربوط به اواخر دوره ساسانی است.
چشمه آب درمانی مختومی
قدمت چشمه درمانی مختومی شیروان مربوط به زمان خوارزمشاهیان می باشد. این چشمه به عنوان یک جاذبه گردشگری در شهر شیروان قرار دارد ولی به علت اطلاع رسانی نشدن برای مردم استان و کشور ناشناخته مانده است. این چشمه با جاده اصلی مشهد به استان های شمالی کشور تنها40 کیلومتر فاصله دارد و به دلیل داشتن ماده گوگردی برای امراضی نظیر رماتیسم ، درد مفاصل و بخصوص جوش های بدن اثرگذار است.
شیرسنگی شیروان
نام شیروان منسوب به نقش شیری است که شکل و شمایل آن در دامنه کوهی که در جنوب شهر وجود دارد مشاهده میگردد. سنگ های تشکیل دهنده این شیر از نظر جنس و نوع با دیگر سنگ های قسمت های دیگر کوه متفاوت است و باعث میشود هر بیننده ای این شمایل را ببیند.
تفرجگاه طبیعی و تاریخی
بش قارداش
این تفرجگاه طبیعی در پنج کیلومتری مرکز استان و در ابتدای جاده بجنورد به اسفراین واقع شده است. بش قارداش در زبان ترکی به معنی پنج برادر است. طبق یک افسانه قدیمی پنج برادر که از ظلم زمانه به تنگ آمده بودند و با حاکم مخالفت میکردند ، در تعقیب و گریز با ماموران حاکم به این منطقه میرسند و از خدا طلب کمک کردند ، در این هنگام پنج سوراخ در کوه ایجاد شد که برادران به آنها پناه بردند و از سوراخها آب گوارایی جاری شد. تا سالها قبل و پیش از خشکسالی تعداد چشمه ها پنج عدد بود که تمامی آنها آب بسیار داشتتند. این تفرجگاه دارای امکانات تفریحی برای کودکان ، سه استخر شنا برای کودکان و بزرگسالان ، مسجد ونمازخانه است.
پارک طبیعی گلیل
این پارک طبیعی در در 80 کیلومتری شمال شهر شیروان و در حدود نوار مرزی ایران و ‚ ترکمنستان قرار دارد. در این مناطق نادرترین و کهن سال ترین درختان با قدمت بالا از جمله؛ صنوبر و ارس قرار دارد و همچنین این مناطق ، زیستگاه خالص ترین نوع قوچ اوریال در جهان و کمیاب ترین نوع کبک دری در ایران است. آب و هوای بسیار مناسب این منطقه همه ساله پذیرای گردشگران زیادی است.
بابا امان
بابا امان در 10 کیلومتری شمال شرق بجنورد و در مسیر تردد مسافران و زائران به سمت مشهد مقدس قرار دارد. در ایام تعطیلات نوروز و تابستان مسافرانی که قصد سفر به شهرهای شمالی کشور و به ویژه سفر به مشهد مقدس را دارند ، با چادر زدن در فضای این مرکز تفریحی و گردشگری لحظات خوب و ماندگاری را سپری می کنند. در این تفرجگاه آرامگاهی وجود دارد که منصوب به شاهزاده اسماعیل فرزند امام موسی کاظم (ع) و مشهور به امام زاده بابا امان است. همچنین خوابگاه و متل برای پذیرایی از مسافران نیز وجود دارد.
ره آورد
اگر گذرتان به بجنورد افتاد ، حتما سری به آبنبات فروشی های بازار بجنورد بزنید. آبنبات یا به گویش برخی مردم شکرپنیر از شکر ، آب ، جوهر لیمو و سفیده تخم مرغ تهیه می شود. آبنبات های بجنورد از هشتاد سال پیش تولید میشود و طرفداران بسیاری دارد.
![چهره های متولد و درگذشته 31 فروردین [عکس و بیوگرافی]](/media/k2/items/cache/3e7127e46f824b26537c0d9d95459bea_L.jpg "چهره های متولد و درگذشته 31 فروردین [عکس و بیوگرافی]")
