معروف ترین سازهای ایرانی کدامند؟

معروف ترین سازهای ایرانی کدامند؟

در ادامه این مطلب از سایت نم نمک به معرفی محبوب ترین و پر کاربرد ترین سازهایی که در اجرای موسیقی سنتی استفاده می شوند ، می پردازیم.

• ثبت بیوگرافی و زندگینامه شما در گوگل!

10 ساز پر طرفدار و رایج در موسیقی سنتی ایرانی

تار

تار جزو معروف ترین سازهای زهی و ایرانی است که به وسیله مضراب نواخته می شود. تار علاوه بر ایران در برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند تاجیکستان ، جمهوری آذربایجان و ارمنستان و گرجستان و دیگر نواحی نزدیک قفقاز برای نواختن موسیقی سنتی این کشورها و بخش ها مورد استفاده قرار می گیرد.

در گذشته تار ایرانی دارای پنج سیم (یا پنج تار) بوده و غلامحسین درویش یا درویش خان سیم ششمی به آن افزود که همچنان به کار می رود.

سه تار

سه تار از خانواده تنبور و جزو سازهای زهی مضرابی است و ساز سنتی ایرانی محسوب می شود. این ساز با ناخن انگشت اشاره دست راست نواخته می شود و دارای 4 سیم است. البته سه تار در گذشته سه سیم یا تار داشته که با اضافه شدن سیم چهارمی به سه تار امروزی تبدیل شده است. همچنین این ساز به ساز خلوت معروف است و از صدای ظریفی برخوردار می باشد. سه تار دارای وسعت صدایی به اندازه تقریبا 3 اکتاو است.

دوتار

یکی دیگر از سازهای محبوب ایرانی دوتار است. این ساز شباهت بسیار زیادی به سه تار دارد. دوتار پیشینه ای چند هزار ساله دارد و در نواحی مختلق با الگو های مختلفی ساخته می شود. استفاده از این ساز در خراسان ، مازندران ، نیشابور و… بین مردم رواج بیشتری دارد.

تنبور

تنبور را می توان یکی از قدیمی ترین سازهای سنتی ایرانی معرفی کرد که در موسیقی دارای جایگاه عرفانی و مقامی می باشد. ساز تنبور دارای سه سیم است و نواختن آن نیازی به مضراب مصنوعی ندارد و با چهار انگشت دست راست با تکنیک هایی مانند مضراب راست ، چپ و شُر انواع مضراب ریز ، گل ریز ، غنچه ، دوچپ (دوتک) و… نواخته می شود.

عود

عود یا بربط ، سازی ایرانی و زهی زخمه ای است که علاوه بر ایران در خاورمیانه و کشور های عربی شمال آفریقا بسیار رایج می باشد. ساز عود از قدمت چند هزار ساله برخوردار است ، بنابراین می توان گفت از گذشته تا کنون نقش مهمی در موسیقی ایفا می کرده.

این ساز به وسیله مضراب پلاستیکی نواخته می شود و از نظر ساخت دارای چندین مدل مختلف است که با توجه سلیقه و سبک نوازنده انتخاب می شود. همچنین صدای ساز عود نسبت به سایر سازهای سنتی بم تر می باشد و همچنین مانند تار و سه تار پرده بندی ندارد.

کمانچه

کمانچه جزو مشهور ترین سازهای ایرانی است که اگر فردی راجب موسیقی اطلاعات نداشته باشد احتمال زیاد این ساز را می شناسد. این ساز از خانواده سازهای زهی ارشه ای است یعنی با آرشه یا همان کمان نواخته می شود همچنین این ساز دارای چهار سیم است و فاقد پرده بندی می باشد. ساز کمانچه دارای مدل های مختلفی مانند پشت بسته و پشت باز و.. است که از نظر شکل و صدادهی باهم متفاوت هستند.

قیچک

قِیچَک یکی از سازهای زهی آرشه ای در موسیقی ایرانی است که همانند کمانچه با آرشه یا کمان نواخته می شود. این ساز دارای قدمت بسیار زیادی می باشد و در موسیقی نواحی ایران کاربرد زیادی داشته و دارد. قیچک از نظر شکل گرفتن و نواختن شبیه به ویولن سل است و حتی در نوع بزرگ تر آن که به قیچک بم معروف است ، از آرشه ویولن سل استفاده می شود.

سنتور

سنتور سازی پرکاربرد در موسیقی ایرانی است. این ساز زهی مضرابی به شکل ذوزنقه می باشد و دارای تعداد زیادی سیم است. این ساز با دو زخمه چوبی یا همان مضراب نواخته می شود. رایج ترین نوع سنتور (9 خرک یا سل کوک نام دارد) و دارای 72 سیم است که به دسته های 4 تایی و در 18 دسته تقسیم می شود.

نی

نی یا نی هفت بند از سازهای بادی ایرانی است و از دسته سازهای بدون زبانه محسوب می شود. ساز نی قابل کوک نیست و نوازنده در همنوازی ها و تکنوازی ها از انواع مختلف نی با کوک های دلخواه استفاده می کند. وسعت صدای نی دو اکتاو و نیم است. نی به عنوان یک سازهای محلی نیز بسیار رایج است و در اکثر نقاط ایران وجود دارد.

تنبک

تنبک یکی از سازهای کوبه ای ایرانی است. این ساز پوستی ، از نظر سازشناسی جزء طبل های جام شکل محسوب می شود. تنبک در بسیاری از اجراهای هم نوازی موسیقی سنتی مورد استفاده قرار می گیرد و همیشه بهترین همراه برای گروه ها و ارکسترهای موسیقی بوده است.

دف

دَف ، یکی از سازهای کوبه ای در موسیقی ایرانی می باشد. این ساز شامل حلقه ای چوبی است که پوست نازکی بر آن کشیده اند و با ضربه های انگشت بر آن نواخته می شود. دف از سازهای کوبه ای ایرانی می باشد که بیشترین شباهت را به ساز دایره دارد ولی بزرگ تر از آن و با صدای بم تر است.