شلغم شیرازی یا سیب زمینی ترشی
سیب زمینی ترش ، یرالماسی - heliantus tuberosus گیاهی علفی و دارای ساقه ای به ارتفاع 1/5 تا 3 متر است ساقه این گیاه راست و خشن می باشد. برگ های آن عموما ساده ، منفرد ، نوک تیز و دارای کناره های دندانه دار است.
خواص شلغم شیرازی یا سیب زمینی ترش
سیب زمینی ترشی همان سیب زمینی های کوچک کج و کوله ای هست که در بازار میوه و تره بار به چشم می خورد. این سیب زمینی ها که مدت هاست راه خود را به آشپزخانه ها باز کرده است ، استفاده دارویی زیادی دارد.
محل رویش
منشأ اصلی آن در آمریکای شمالی بوده و اکنون در ایران هم پرورش می یابد.
اسم دیگر آن سیب زمینی ترشی است و در بعضی از شهرستانهای ایران ، مثل یر آلماسی و قلقلاس شناخته و نامیده می شود .
افراد مبتلا به دیابت از آن بسیار استفاده نموده و نتیجه خوبی گرفته اند.
این گیاه خدادادی از خانواده مرکبات است که با گلهای شبیه گل آفتاب گردان ظاهر میشود.
کاربرد شلغم شیرازی چیست؟
این گیاه در بعضی از شهرستانهای ایران بعنوان میان وعده به صورت خام با نمک صرف می شود و دارای ویتامین B3 و C و A و عناصر دیگر از جمله نشاسته و بلکه کربورهیدراتی است .
یادتان باشد چنانچه خواستید بعنوان داور استفاده فرمایید با پزشک طب سنتی مشاوره فرمایید.
این گیاه ادرار آور هست و همچنین اشتها را زیاد می کند ، فشار خون را پایین آورده و زود هضم می باشد ، برای زخم معده مفید است.
در ترشی بسیار استفاده می شود.
اگر خواستید یک فضای سبز داشته باشید حتما در منزل یا بیرون منزلتان از این گیاه زیبا استفاد فرمایید ، گل این گیاه شبیه گل آفتابگردان است.
شبیه آفتابگردان
سیب زمینی ترشی گیاهی است از خانواده مرکبات که گل هایی شبیه به گل های آفتابگردان دارد. البته گل های این گیاه کوچک تر از آفتابگردان بوده و غده آن قابل مصرف است. این گیاه 50 سانتی متر تا 2. 50 و با سرعت بالا رشد می کند. این گیاه آفتاب را بسیار دوست دارد و در خاک ضعیف نیز رشد می کند. مقاومت این گیاه در برابر سرما زیاد است و به دلیل ریزوم هایی که دارد سریع رشد می کند که ارتفاع آن گاهی به 4 متر نیز می رسد. رنگ این سیب زمینی ها از زرد تا قرمز متغیر است.
مواد تشکیل دهنده
اصلی ترین ترکیب موجود در این ماده غذایی مانند سیب زمینی های معمولی نشاسته نیست بلکه کربوهیدراتی به نام «اینولین» است که برعکس نشاسته تاثیری در روی قند خون بیماران دیابتی ندارد. در این مطلب می خواهیم بیشتر در مورد خواص این ماده غذایی صحبت کنیم. لطفا با ما باشید.
ارزش غذایی سیب زمینی ترشی
سیب زمینی ترشی خام حاوی ویتامین های زیادی به خصوص ویتامین های A ، C و 3B و عناصر دیگر می باشد. این ماده غذایی همچنین حاوی پتاسیم ، آهن ، تیامین ، نیاسین ، فسفر ، مس ، منیزیم ، اسیدفولیک و اسید پانتوتنیک (ویتامین B5) است. اینولین موجود در سیب زمینی ترشی به فروکتوز تبدیل می شود و برای همین می تواند در افراد حساس باعث نفخ و باد شود. به عقیده متخصصان تغذیه ، سیب زمینی ترشی انرژی زا بوده و خواص ضدعفونی کنندگی دارد. این ماده غذایی همچنین می تواند باعث افزایش شیر خانم های شیرده شود. باید بدانید که میزان انرژی موجود در 100 گرم سیب زمینی ترشی حدود 76 کالری است.
سیب زمینی ترشی در آشپزخانه
بخش خوردنی سیب زمینی ترشی همان غده آن است که می شود به صورت خام یا پخته خورده شود. این غده ها با یک ریتم منظم در طول زمستان رشد می کنند. طعم این ماده غذایی در حالت پخته شده دلچسب است و می توان از آن مانند خود سیب زمینی در تهیه انواع غذاها استفاده کرد.
شلغم شیرازی یا سیب زمینی ترش
هشدار
سیب زمینی ترشی سرشار از اینولین است. بدن ما نمی تواند این ماده را هضم کند و برای همین هم سیب زمینی ترشی خاصیت سیرکنندگی بسیار بالایی دارد. مزیت دیگر سیب زمینی ترشی اندک بودن میزان کالری آن است.
توجه : برخی افراد نسبت به اینولین حساسیت دارند و نمی توانند این ترکیب را تحمل کنند. به خاطر اینکه این ماده در روده ها تخمیر شده و باعث بروز دل درد و ناراحتی های روده می شود.
شلغم شیرازی در بارداری
برای مصرف شلغم شیرازی در بارداری با پزشک مشورت شود.
نکات
سیب زمینی ترشی به اندازه کافی بزرگ است اما خیلی زود رطوبت خود را از دست داده و به سادگی چروکیده می شود. برای همین بهتر است بعد از چیده شدن مصرف شوند. اینولین موجود در سیب زمینی ترشی به فروکتوز تبدیل می شود. فروکتوز یکی از آن ترکیبات قندی است که برای دیابتی ها مفید و قابل استفاده است.
فوابد شلغم شیرازی یا سیب زمینی ترش برای دیابت
خواص درمانی سیب زمینی ترشی
همیشه یادتان باشد زمانی که می خواهید از یک ماده غذایی یا گیاهی به عنوان یک ماده درمانی استفاده کنید حتما قبل از استفاده با پزشک یا عطار مشورت کنید. به خاطر اینکه گیاهان حاوی ترکیبات فعالی هستند که امکان دارد روی درمان شما و داروهایی که میل می کنید تاثیر بگذارند. پس اگر مشکل خاصی دارید و یا در مصرف یک گیاه یا ماده غذایی شک دارید حتما با پزشکتان مشورت کنید.
- سیب زمینی ترشی حاوی خواص زیادی از جمله خواص ملینی و تقویت کنندگی است.
- این ماده غذایی دیورتیک است یعنی ادرارآور و همچنین اشتهاآور است.
- این ماده غذایی یکی از درمان های طبیعی و معروف دیابت و روماتیسم است و فشارخون را پایین می آورد.
- از سیب زمینی ترشی برای رفع سرفه و سینه درد نیز استفاده می شود.
- زود هضم بودن این غده مفید برای بهبود زخم معده و روده می باشد.
پرورش سیب زمینی ترشی
این گیاه از نظر قسمت گوشتی زیر زمینی آن که همان سیب زمینی تُرشی نامیده می شود گیاهیست دائمی ، لکن از نظر شاخ و برگ ، گیاهیست یک ساله و هرساله شاخ و برگ آن خشک می شود .
بوته های این گیاه حدود 100 تا 150 سانتیمتر رشد می کند .
برگ های سیب زمینی ترشی ، بیضی شکل و دارای کرک های خشنی می باشند .
گل این گیاه زرد رنگ و از گل آفتاب گردان خیلی کوچکتر است .
نحوه پرورش سیب زمینی ترشی
قسمت های گوشتی زیر زمینی که سیب زمینی ترشی نامیده می شوند ، دارای شکل نامنظم بوده و رنگ آن قهوه ای مایل به قرمز است و محصول آن در پائیز بدست می آید .
سیب زمینی ترشی ، همانگونه که از نام آن مشخص می شود بیشتر برای تهیه تُرشی مخصوص که به همین نام خوانده می شود استفاده می گردد و گاهی هم به صورت پخته مصرف می شود .
روش کاشت :
کشت سیب زمینی ترشی ، بسیار ساده است و کافیست که تکه هائی از قسمت گوشتی زیرزمینی این گیاه را به فواصل 30 تا 50 سانتیمتر از یکدیگر زیر خاک نمایند تا آنها به راحتی سبز شوند و محصول خوب بدهند .
چون در زمان برداشت تعدادی از سیب زمینی های کوچک در خاک باقی می ماننند ، در فصل بعد خود به خود سبز شده و تولید محصول می کنند . به ترتیبی که سال های متمادی محصول خواهند داد .
و در واقع زمینی را که سیب زمینی ترشی ، در آن کاشته شده است ، نمی توان از این گیاه ریشه کن نمود . و انجام آن بسیار مشکل خواهد بود .