این ترکیب عموما در درمان مسمومیت با سیانید مصرف می شود.این دارو همچنین به عنوان داروی کمک تشخیصی در بررسی عملکرد ذخیره ای قلب استفاده می شود .
- آمیل نیتریت (به انگلیسی : Amyl Nitrite)
- رده درمانی : متسع کننده عروق .
- اشکال دارویی : آمپول
- مکانیسم اثر : نیتراتها اثر متسع کننده عروق محیطی و کاهش فشار شریانی دارند.
- موارد مصرف : آنژین صدری ، آنتی دوت مسمومیت با سیانید
موارد مصرف آمیل نیتریت
آمیل نیتریت برای درمان حملات حاد آنژین صدری به کار می رود . ولی به دلیل وجود داروهایی با سمیت کمترمانند نیترات ها کمتر مورد استفاده می گیرد . این تر کیب عموما در درمان مسمومیت با سیانید مصرف می شود.این دارو همچنین به عنوان داروی کمک تشخیصی در بررسی عملکرد ذخیره ای قلب استفاده می شود .
مکانیسم اثر آمیل نیتریت
به نظر می رسد که اثر ضد آانژین آمیل نیتریت در نتیجه کاهش فشار شریانی سیستمیک و ریوی باشد و کاهش برونده قلبی به دنبال مصرف آمیل نیتریت ، ناشی از گشاد شدن عروق محیطی می باشد. به عنوان پاد زهر مسمو میت با سیانید ، آمیل نیتریت موجب تشکیل متهموگلوبینمی می گردد. این ماده با سیانید تر کیب شه و تبد یل به تر کیب غیر رسمی سیانومتهموگلوبین می شود.
مقدار مصرف آمیل نیتریت
به عنوان ضد آنژین ، مقدار 0.3 میلی لیتر(یک آمپول) استنشاق می شود و می توان آن را هر 5-3 دقیقه تکرار کرد به عنوان پادزهر مسمومیت با سیانید در صورت لزوم هر 5 دقیقه به مدت 60-30 ثانیه تا زمان به هوش آمدن استنشاق می شود. سپس فاصله مقادیر طولانی شده و تا 24 ساعت مصرف دارو ادامه می یابد.
نحوه مصرف
1) حمله حاد آنژین صدری : شکستن یک آمپول حاوی 0.3cc دارو زیر بینی در زمان شروع درد ، ایجاد تاثیر کافی با استنشاق 6-1 بار از آمپول و تکرار مجدد دوز بعد از 5-3 دقیقه .
2)مسمومیت با ترکیبات سیانیدی : شکستن کپسول ها یا آمپول های آمیل نیتریت روی گاز (3-2 آمپول ) - قرار دادن جلوی دهان یا بینی با هوای ambubag و اجازه 6-1 استنشاق به بیمار و ادامه عمل هر 5 دقیقه تا حاضر شدن نیتریت سدیم .
فارماکوکینتیک آمیل نیتریت
اثر آن طی 30 ثانیه شروع شده و 5-3 دقیقه ادامه خواهد داشت. متابولیسم آن کبدی است وتقریبا %33 آن از راه کلیه ها دفع می گردد.
عوارض جانبی آمیل نیتریت
عوارض شایع سر گیجه ، و منگی هنگام بر خاستن از حالت خوابیده و یا نشسته ، بر افروختگی صورت و گردن ، سردرد خفیف ، تهوع یا استفراغ ، نبض سریع و بی قراری می باشد.
تداخلات دارویی آمیل نیتریت
مصرف همزمان با داروهای پایین آورنده فشار خون و سایر داروهای گشاد کننده عروق اثرآن را تشدید می کند. اثرات آنتی هیستامین و نوراپی نفرین و استیل کوین در مصرف همزمان با آمیل نیتریت کاهش می یابد .اروهای مقلد سمپاتیک اثر آمیل نیتریت را کم می کنند.
مصرف آمیل نیترات (Amyl Nitrite) در بارداری
FDA طبقه بندی : X.
هشدار ها آمیل نیتریت
1- در بیماران سالخورده ، احتمال بروز کمی فشار خون در حالت ایستاده بیشتر است .
2- در کم خونی شدید ، خونریزی مغزی و ضربات وارده به سر ، پرکاری تیروئید و انفارکتوس اخیر میو کارد با احتیاط مصرف گردد.
مسمومیت و درمان
تظاهرات بالینی : وجود متهموگلوبین در خون که با غشاهای مخاطی و پوست آبی رنگ ، کمی فشار خون ، تاکیکاردی ، تپش قلب ، تغییرات پوستی ، تعریق زیاد ، سرگیجه ، سنکوپ ، سرگیجه حقیقی ، سردرد ، تهوع ، استفراغ ، بی اشتهایی ، افزایش فشار داخل جمجمه ، اغتشاش شعور ، تب متوسط ، و فلج ناشی از ضایعة عصبی (paralysis) مشخص می شود. کمی اکسیژن خون ممکن است به اسیدوز متابولیک ، سیانوز ، تشنج ، اغما ، و کلاپس قلبی منجر گردد.
درمان : جریان زیاد اکسیژن ، تجویز متیلن بلو.
مقدار مصرف معمول متیلن بلو برای بزرگسالان و کودکان mg/kg 2-1 است که از راه وریدی طی چند دقیقه به آهستگی تزریق می شود. در موارد شدید ، این مقدار می تواند فقط یک بار دیگر تکرار شود. مقدار بیش از mg/kg 4 می تواند موجب متهموگلوبینمی شود.
اثر بر آزمایشهای تشخیصی
آمیل نیتریت واکنش رنگی Zlatkis-zak را تغییر می دهد و سبب کاهش کاذب غلظت کلسترول خون می شود.
شرایط نگهداری
در جای خنک و ظروف در بسته ، دور از نور 15-8 درجه سانتیگراد
نکات پرستاری هنگام تجویز
1- خودداری از باز نمودن آمیل نیتریت در جایی که احتمال احتراق وجود دارد .
2- تجویز آمپول های 0.3-0.8 ml و خرد کردن آنها روی گاز یا پارچه .
3- قرار دادن بیمار به وضعیت نشسته حین تجویز و بلافاصله پس از تجویز دارو به دلیل احتمال بروز افت وضعیتی فشار خون .
4- توجه به مدت زمان کنترل درد توسط دارو ( در مورد کنترل درد و کولیک کلیوی ) .
5- کنترل مکرر علایم حیاتی بیمار تا پایدار شدن آنها و ادامه یافتن کوتاه مدت تاکی کاردی رفلکس به علت افت فشار خون .
توصیه های دارویی آمیل نیتریت
1- بیمار باید آمپول را در میان دستمالی شکسته 6-1 بارآن را استنشاق کند و سپس در حالت نشسته و خوابیده قرار گیرد .
2- این دارو قابل اشتعال است.
darooyab