ثبت بیوگرافی در گوگل
ثبت بیوگرافی در ویکی پدیا
تبلیغات

در این مطلب جدید در سال 1403 و سال 2024 ، آتاکسی (به انگلیسی : Ataxia) ناهماهنگی یا بی نظمی حرکات عضلات است به شرطی که ضعف ماهیچه ای وجود نداشته باشد.

علت و علائم اختلال آتاکسی و روشهای درمان آن

آتاکسی به علت اختلالات وستیبولار (vestibular) ، مخچه ای (cerebellar) ، یا حسی (sensory) ایجاد می شود.علت و علائم بیماری آتاکسی و روشهای درمان آنعلت و علائم بیماری آتاکسی و روشهای درمان آن

عدم کنترل عضلات در طی انجام حرکات ارادی مثل راه رفتن و برداشتن اجسام را آتاکسی (ataxia) می گویند. به عبارت دیگر گروهی از اختلالات عصبی است که روی هماهنگی بدن ، تعادل و گفتار فرد تاثیر می گذارد.

مخچه به اندازه یک توپ پینگ پنگ است که در پشت سر و نزدیکی ساقه مغز قرار گرفته است. سمت راست مخچه ، مسئول هماهنگی سمت راست بدن و سمت چپ مخچه ، مسئول هماهنگی سمت چپ بدن است.

بنابراین برای یافتن علل بروز آتاکسی ، باید تمام بیماری ها و آسیب های وارده به اعصاب محیطی که به مخچه ختم می شوند را بررسی کنیم.

علت و علائم بیماری آتاکسی و روشهای درمان آن

انواع آتاکسی

  • آتاکسی حسی (Sensory ataxia)
  • آتاکسی مخچه ای (Cerebellar ataxia)
  • آتاکسی وستیبولار (Vestibular ataxia)
  • آتاکسی وستیبولار

علائم آتاکسی

  • هماهنگی ضعیف بین عضلات
  • راه رفتن نامتعادل و تلو تلو خوردن
  • مشکل در حرکاتی مانند غذا خوردن ، نوشتن ، بستن دکه پیراهن
  • تغییر در تکلم
  • حرکات غیر ارادی و نوسانی چشم (نیستاگموس)
  • مشکل در بلعیدن
  • در صورت پیشرفت آتاکسی ممکن است علائم دیگری ظاهر شوند :
  • حالات چهره کمتر مشخص خواهند بود.
  • لرزش اندام
  • حرکات غیر ارادی ، سریع ، منظم و تکراری چشم
  • پاهای سرد
  • مشکل در حفظ تعادل
  • مشکل در راه رفتن
  • مشکلات بینایی
  • مشکلات شنوایی
  • افسردگی

علل بروز آتاکسی شامل موارد زیر می باشد :

1- ضربه به سر : آسیب مغز و نخاع در اثر ضربه به سر (مثلا در تصادف رانندگی) می تواند سبب شروع آتاکسی شود. پزشک می تواند با آگاهی از سابقه ضربه به سر در بیمار ، علت احتمالی آتاکسی را تشخیص دهد.

2- سکته مغزی : هنگامی که جریان خون به بخشی از مغز قطع شود و یا به شدت کاهش یابد ، بخشی از سلول های مغز از اکسیژن و مواد مغذی محروم می شوند و در نهایت می میرند.

سکته مغزی ایسکمی گذرا ناشی از کاهش موقتی جریان خون به مغز می باشد که بیش از چند دقیقه طول نمی کشد و منجر به آتاکسی موقتی می شود.

3- فلج مغزی قبل ، در طی و یا بعد از تولد : این یک اصطلاح عمومی برای گروهی از اختلالات ناشی از آسیب مغز کودک می باشد که بر توانایی های او برای هماهنگ کردن حرکات بدنش تاثیر می گذارد.

4- مولتیپل اسکلروزیس : بیماری ام اس یک بیماری مزمن ناتوان کننده است که بر سیستم عصبی مرکزی تاثیر می گذارد.

5- آبله مرغان : آتاکسی یکی از عوارض نادر آبله مرغان و سایر بیماری های ویروسی می باشد. آبله مرغان ممکن است در مراحل بهبودی و حتی پس از بیماری ظاهر شود و برای چند روز و یا چند هفته به طول انجامد و معمولا عدم تعادل ناشی از این آتاکسی به مرور زمان از بین می رود.

6- سندرم پارانئوپلاستی : این بیماری نادر نتیجه اختلالات ناشی از پاسخ سیستم ایمنی بدن به یک تومور سرطانی (نئوپلاسم) می باشد که اغلب مناطقی مانند ریه ، تخمدان ، پستان یا غدد لنفاوی را درگیر می کند. این آتاکسی ممکن است ماه ها یا سال ها قبل از سرطان تشخیص داده شود.

7- تومور مغزی : رشد تومور در مغز ، چه سرطانی (بدخیم) و یا غیر سرطانی (خوش خیم) می تواند به مخچه صدمه وارد کند.

8- واکنش سمی : این آتاکسی ناشی از عوارض برخی داروها ، به خصوص باربیتورات ها مانند فنوباربیتال و آرام بخش ها ، مانند بنزودیازپین ها می باشد. موارد دیگری مانند الکل و مسمومیت با مواد مخدر ، مسمومیت با فلزات سنگین از جمله سرب و جیوه و مسمومیت با حلال می تواند آتاکسی را ایجاد کند.

9- کمبود ویتامین ای و یا ویتامین ب12 : عدم مصرف کافی ویتامین E و یا ویتامین B12 می تواند به عدم تعادل بدن منجر شود.

تذکر : اگرچه علل مختلفی برای آتاکسی وجود دارد ، اما در بسیاری از موارد ، هیچ علت مشخص و قطعی برای مبتلایان پیدا نمی شود.

آتاکسی ارثی

اگر فردی یک ژن ناقص را به ارث ببرد که با تولید پروتئین های غیرطبیعی مانع عملکرد صحیح سلول های عصبی شود ، می تواند روی عملکرد صحیح مخچه و نخاع تاثیر بگذارد.

فرد می تواند اتاکسی ژنتیکی را از هر دو ژن غالب از یکی از والدین (اختلال اتوزوم غالب) و یا یک ژن مغلوب از هر والد (اختلال اتوزومال مغلوب) به ارث ببرد.

در مورد اخیر ، این امکان وجود دارد که نه پدر و نه مادر به اتاکسی مبتلا نباشند. بنابراین ممکن است هیچ سابقه خانوادگی آشکاری وجود نداشته باشد.

نقص های مختلف ژن باعث انواع مختلفی از آتاکسی می شود که بسیاری از آنها پیشرونده هستند و هر یک از آنها باعث هماهنگی ضعیف در فرد می شود. اما هر کدام از آنها علائم و نشانه های خاص خود را دارند.

آتاکسی اتوزمال غالب

آتاکسی نخاعی مخچه ای : به موازات تحقیقات انجام شده تعداد آنها نیز رو به رشد می باشد. آتاکسی مخچه ای و تخریب مخچه ای از شایع ترین انواع این نوع آتاکسی محسوب می شوند.

آتاکسی اپی زودیک : در حال حاضر 77 نوع از این آتاکسی شناخته شده است.

EA1 : این نوع آتاکسی در اثر استرس و اضطراب و حرکت های ناگهانی تشدید می شود و اضطراب با گرفتگی عضله همراه است و معمولا چند ثانیه طول می کشد.

EA2 : معمولا 30 دقیقه طول می کشد و تا شش ساعت هم ممکن است ادامه داشته باشد که آن نیز توسط استرس تشدید می شود. افراد مبتلا به این نوع آتاکسی ، ممکن است از علایمی مانند سرگیجه ، خستگی و ضعف عضلانی شکایت کنند.

آتاکسی مغلوب

- آتاکسی Friedreich : رایج ترین آتاکسی می باشد. در اغلب موارد ، علائم و نشانه ها قبل از سن 25 سالگی ظاهر می شود.

میزان پیشرفت بیماری متفاوت است. اولین نشانه به طور کلی اشکال در راه رفتن (آتاکسی راه رفتن) است. این وضعیت معمولا به بازوها و تنه پیشرفت می کند. عضلات در طول زمان ضعیف می شوند و باعث تغییر شکل ، به خصوص در قسمت پایین پاها و دست ها می شود.

علائم و نشانه ها که ممکن است به عنوان پیشرفت بیماری باشد شامل لکنت زبان ، خستگی ، حرکات سریع و غیر ارادی چشم (نیستاگموس) ، انحنای غیرطبیعی ستون فقرات (اسکولیوز) ، کاهش شنوایی و بیماری های قلبی از جمله بزرگ شدن قلب (کاردیومیوپاتی) و نارسایی قلبی است.

- آتاکسی تلانژکتازی : بیماری پیشرونده و نادر در دوران کودکی است که سبب تخریب مغز و سایر سیستم های بدن می شود. این بیماری منجر به کاهش حساسیت سیستم ایمنی بدن می شود و فرد را مستعد ابتلا به بیماری های دیگر می کند.

تاخیر در رشد مهارت های حرکتی ، تعادل ضعیف بدن و بریده بریده سخن گفتن اولین نشانه های این بیماری در کودکی می باشد.

کودکان مبتلا به آتاکسی تلانژکتازی در معرض خطر ابتلا به سرطان ، به خصوص سرطان خون و یا لنفوم می باشند.

- آتاکسی مخچه مادرزادی : این نوع آتاکسی ناشی از آسیب به مخچه در زمان تولد می باشد.

- بیماری ویلسون : علت بیماری ویلسون تجمع مس در مغز ، کبد و دیگر اعضای بدن فرد است که می تواند مشکلات عصبی از جمله عدم تعادل بدن را ایجاد کند.

درمان آتاکسی

یکی از روشهای خوب افتراق آتاکسی مخچه ای از سایر علل آتاکسی تست رومبرگ (Romberg's test) است. درمان اصولا بستگی به عامل زمینه دارد ولی در موارد ارثی پیش آگهی خوب نیست. درمانهای فیزیکی مانند ورزش ، اسپلینت و واکر ، کاردرمانی ، فیزیوتراپی نیز به کار می روند.

بیوگرافی

پیج اینستاگرام نم نمک

این مطلب مفید بود؟
(1 رای)
100%

نظر دادن