علت گرفتگی عضلات پا در شب و هنگام خواب چیست؟

علت گرفتگی عضلات پا در شب و هنگام خواب چیست؟

در بیشتر مواقع ، هیچ دلیل آشکاری برای گرفتگی عضلات پا در شب نمی توان شناسایی کرد. به طور کلی ، گرفتگی عضلات پا در شب احتمالاً با خستگی عضلات و مشکلات عصبی مرتبط است. خطر ابتلا به گرفتگی عضلات پا در شب با افزایش سن افزایش می یابد. زنان باردار نیز احتمال بیشتری برای ابتلا به گرفتگی عضلات پا در شب دارند.

• ثبت بیوگرافی و زندگینامه شما در گوگل!

ویژگی های بالینی

گرفتگی شبانه ماهیچه پا دردناک و ناتوان کننده است و به طور متوسط هر بار به مدت 9 دقیقه طول می کشد. گاهی ممکن است پس از هر بار گرفتگی شدید ، چندین ساعت نیز گرفتگی های راجعه (برگشتی) را تجربه کنید. گاهی نیز ممکن است درد بیشتر از 9 دقیقه طول بکشد.

گرفتگی پا معمولاً شب ها اتفاق می افتد و باعث بی خوابی می شود. در این حالت ، معمولاً ماهیچه عقبی ساق پا درگیر می شود ، اما گرفتگی کف پا و ران نیز شایع است. مبتلایان به گرفتگی شبانه عضلات پا معمولاً آن را با این عبارت ها توصیف می کنند : اسپاسم ، سفت شدن ، پیچ خوردگی ، کشیدگی ، انقباض غیر ارادی (تتانی) ، ورم یا تشنج عضله.

همچنین گرفتگی ممکن است بدون حرکت (ایزومتریک) باشد و یا سبب حرکت اندام (مانند کشیدگی بیش از حد کف پا) شود.

علت گرفتگی شبانه پا چیست؟

اکثر گرفتگی های شبانه عضلات پا دلیل مشخصی که پزشکان بتوانند آن را کشف کنند ، ندارند؛ اما موارد زیر چند علت گرفتگی عضلات پا هستند :

• ساختار متفاوت پا مثل کف پای صاف یا شکل نادرست مفصل زانو (پای پرانتزی یا ایکس)
• نشستن نادرست یا طولانی مدت در یک حالت
• ایستادن یا راه رفتن زیاد روی زمین سفت و سخت
• تغییر تعادل مایعات بدن در اثر عرق کردن بیش از حد ، مصرف داروهای افزایش دهنده ادرار (دیورتیک) ، انجام دیالیز یا بارداری
• ورزش کردن (برای این مورد می توانید مقاله دیگر ما درباره درد عضلات بعد از ورزش را مطالعه کنید)
• داشتن شرایط خاص مثل بیماری پارکینسون ، دیابت یا کم کاری تیروئید
• به هم خوردن تعادل الکترولیت ها ناشی از کمبود برخی مواد معدنی به خصوص منیزیم
• مصرف داروهای خاص مانند انالاپریل یا داروهای ضدبارداری

جلوگیری از گرفتگی شبانه عضلات پا

شاید روش های غیر دارویی برای پیشگیری از گرفتگی عضلات پا ، سرعت اثربخشی درمان های دارویی را نداشته باشند؛ اما عوارض داروهای ضدگرفتگی (مانند اثرات منفی روی ریتم قلب که از عوارض شایع داروی کینین است) و عدم اثربخشی صد در صد این داروها در بعضی موارد ، باعث می شود درمان غیر دارویی انتخاب بهتری باشد.

1) حرکات ورزشی کششی

حرکات کششی عضلات پشت ساق پا در طی روز :

برای کشش عضلات پشت ساق پا ، در حالت ایستاده قرار بگیرید. در حالی که کف پاها ، صاف روی زمین قرار دارد ، با خم کردن یکی از زانوها به جلو خم شوید و زانوی دیگر را کاملا صاف نگه دارید. 10 تا 20 ثانیه در این حالت بمانید و برای هر پا 4 تا 5 بار این حرکت را تکرار کنید. انجام این حرکت در هفته اول روزی چهار بار و سپس روزی دو بار توصیه می شود.

حرکات کششی عضلات پا پیش از خواب

ایجاد کشش در عضلات پا (به خصوص عضله پشت ساق پا) با نگه داشتن و کشیدن انگشتان به سمت داخل نیز می تواند تاثیر بسیار زیادی در پیشگیری از این مشکل داشته باشد.

حرکات ورزشی ملایم پیش از خواب برای افراد کم تحرک

اگر به دلیل نوع شغل و یا شرایط خاص بیماری ، تحرک کمی دارید ، بهتر است چند دقیقه قبل از خواب ، به آرامی از دوچرخه ثابت استفاده کنید. معمولا مقدار کمی حرکات ورزشی سبک قبل از خواب می تواند به بهبود این مشکل کمک کند.

استفاده از کفش مناسب

کفش هایی بپوشید که قالب محکمی دارند و از پا (به ویژه پشت و اطراف پاشنه) حمایت می کنند.

هیدراته نگه داشتن بدن

به مقدار درست و کافی آب بنوشید ، به ویژه اگر داروی مدر (دیورتیک) مصرف می کنید. البته اگر پزشک مصرف مایعات را برایتان محدود نکرده است. سعی کنید به ویژه در ساعات پایانی روز کافئین و الکل کمتری مصرف کنید؛ همچنین هنگام ورزش ، محیط را خنک نگه دارید؛ در اتاق و آب و هوای خیلی گرم ورزش نکنید.

در صورت گرفتگی عضلات پا چه کنیم؟

اگر عضله شما دچار گرفتگی شد ، به آرامی حرکات کششی انجام دهید تا عضله باز شود و درد کاهش پیدا کند.

برای جلوگیری از افزایش درد و زمان گرفتگی عضله می توانید کارهای زیر را انجام دهید :

• پیاده روی کنید یا پاهای خود را به آهستگی تکان دهید.
• دراز بکشید و پاهایتان را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
• با آب گرم حمام کنید یا به مدت 5 دقیقه روی ناحیه دچار گرفتگی آب اسپری کنید.
• با یخ پیچیده شده در حوله ، محل گرفتگی را مالش دهید.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

در موارد زیر ، حتماً لازم است به پزشک مراجعه کنید :

• در طول شب چندین مرتبه به دلیل گرفتگی عضلات از خواب بیدار می شوید.
• درد ناشی از گرفتگی عضله کیفیت خواب شما را بهم می زند.
• گرفتگی با درد شدیدی همراه است.
• اسپاسم عضلانی در نواحی دیگری از بدن تان مانند پشت و شکم رخ می دهد.

آیا آزمایش مشخصی برای این مشکل وجود دارد؟

احتمالاً نه. پزشک یا پرستار در مورد علائم تان با شما صحبت خواهد کرد و معایناتی را برای یافتن دلیل گرفتگی شبانه پا انجام خواهد داد. بسته به علائم و معاینات ، ممکن است به انجام آزمایش خون هم نیاز باشد.

درمان گرفتگی عضلات پا هنگام شب

در این مورد ، درمان هر فرد متفاوت از دیگران است. بیشتر افراد قبل از پیدا کردن درمان موثر ، چندین راه مختلف را امتحان می کنند. گزینه های درمان ، معمولاً شامل موارد زیر است :

• تغییر سبک زندگی؛ مثلاً انجام تمرینات متفاوت ، انجام تمرینات کششی ، پوشیدن کفش هایی با قالب حمایتی خوب یا مصرف مایعات بیشتر.
• مصرف مکمل هایی که به صورت قرص یا کپسول در دسترس هستند (با تجویز پزشک) و یا مصرف مایعات حاوی مواد معدنی یا ویتامین هایی که نیاز بدن را تأمین می کنند. همیشه درباره مصرف ویتامین ها ، مواد معدنی و داروهای گیاهی ، از پزشک خود راهنمایی بگیرید.
• ممکن است نیاز باشد مصرف هرگونه دارویی که سبب گرفتگی عضلات می شود را قطع یا آن را با داروی دیگری جایگزین کنید. البته ، هرگز این کار را بدون مشورت پزشک انجام ندهید.
• آن دسته از داروهای تجویزی را مصرف کنید که به بهبود خواب ، آرامش ماهیچه ها ، آرام کردن اعصاب یا دیگر موارد کمک می کنند. البته این مورد فقط با اجازه و تجویز پزشک و در صورتی که درمان های دیگر پاسخ ندهند ، توصیه می شود.

اگر فرزندمان به گرفتگی شبانه پا دچار شد ، چه کنیم؟

این مشکل در میان کودکان بسیار رایج است. چنانچه کودک شما علائم زیر را داشت ، با پزشک مشورت کنید :

• گرفتگی های مداوم
• نداشتن خواب کافی به علت گرفتگی پا

گرفتگی عضلات پا هنگام شب ، ممکن است ریشه خانوادگی داشته باشد. اگر فرد دیگری هم در خانواده شما دچار چنین مشکلی است ، حتماً آن را به پزشک خود اطلاع دهید.