گوشت خرچنگ حرام است یا حلال؟

گوشت خرچنگ ؛ حلال یا حرام

اعتراض به دولت کشور اسلامی مان وارد است که چرا نظارتی بر رستوران ها و مراکز خرید و فروش مواد غذایی نمی شود که براحتی گوشت خرچنگ و کوسه فروخته می شود و نیز در رستوران ها غذاهای متنوعی با آن پخته می شود و مردم هم با این نگاه که در این کشور غذای حرامی سرو نمی شود ، راحت به رستوران ها می روند.

• ثبت بیوگرافی و زندگینامه شما در گوگل!

فروش محصولات حرام دریایی ، از جمله فروش گوشت کوسه و خرچنگ و برخی دیگر از ماهیان و آبزیان حرام گوشت در برخی شهرهای کشورمان شیوع پیدا کرده است.

حیوانات حلال گوشت ، ضوابط و معیارهای مشخصی دارند که گاهی بی اطلاعی از این موضوع موجب می شود ، کسانی که در پی تنوع در غذاها و طعم های متفاوت هستند ، اغذیه ای ، که از نظر شرع اسلام حرام است را مصرف کنند.

فقها و مراجع تقلید "دامت برکاتهم" معیاری برای حلال بودن گوشت آبزیان بیان کرده اند ، آنها فرموده اند :

خوردن  گوشت حیوانات دریایی  حرام است(1) مگر  ماهیانی که پولک (فلس) داشته باشند(2) و خرچنگ چون فلس ندارد و از چنین ویژگی برخوردار نیست ، بنابراین خوردن آن حرام است.(4)

علاوه بر این معیار کلی ،  برای حرمت خوردن گوشت خرچنگ ، دلیل خاصی هم برای حرمت خرچنگ ،  در احادیث اهلبیت علیهم السلام  وجود دارد. امام موسی کاظم (علیه السلام) می فرمایند : خوردن جری (نوعی ماهی) و لاک پشت و خرچنگ حرام است.(3)

با بررسی های به عمل آمده نسبت به نظر مراجع تقلید "ادام الله ظلهم" در مورد گوشت خرچنگ به این نتیجه رسیدیم که همه علمای شیعه "دامت برکاتهم" خوردن گوشت خرچنگ را حرام می دانند و بنا به گفته آیت الله مهدی هادوی تهرانی ، صاحب نظر در دانش های دینی ، مسئله حرمت خوردن گوشت خرچنگ ، مسئله اختلافی نیست که یکی از علما آن را جایز بداند و دیگری حرام (همه مراجع و علما گوشت خرچنگ را حرام می دانند).

مراجع گرانقدر نسبت به پاسخ استفتاء زیر چنین فرموده اند :

استفتاء :   خرید و فروش و استفاده از گوشت خرچنگ و خرگوش چه صورت دارد؟

• حضرت آیت الله خامنه ای : خوردن آن حرام است.
• حضرت آیت الله فاضل لنکرانی : حرام است.
• حضرت آیت الله بهجت : خرچنگ و خرگوش حرام است .
• حضرت آیت الله مکارم شیرازی : جایز نیست و فروختن آن به غیر مسلمین اشکالی ندارد.
• حضرت آیت الله تبریزی : حرام است. اگر به کفار به شکل صوری بفروشند و قصد استنقاذ نسبت به آن داشته باشند مانعی ندارد.
• حضرت آیت الله سیستانی : خوردن آن حرام است ولی خرید و فروش چون منفعتی غیر از خوردن دارد اشکال ندارد.
• حضرت آیت الله صافی گلپایگانی : گوشت خرگوش و خرچنگ حرام است و فروختن آن نیز برای خوردن جایز نیست. چنانچه منافع محلله داشته باشد از قبیل خوراک طیور و غیره ، فروختن آن برای این جهت اشکالی ندارد.(5)
• آیت الله مکارم شیرازی : در بخش استفتائات پایگاه اینترنتی آیت الله مکارم شیرازی نیز در پاسخ به این که آیا خوردن گوشت خرچنگ حلال است این گوشت حرام توصیف شده است.
• آیت الله مجتبی تهرانی : نیز در بخش مرتبط با استفتائات خود در پاسخ به خوردن گوشت خرچنگ پاسخ داده اند که حرام است.
• استاد هادوی تهرانی : در تعابیر فقها ، معیار  (و ملاکی) برای حلیت گوشت آبزیان بیان شده است. (به طور کلی)  گوشت حیوانات دریایی (حرام است) و خورده نمی شود ،  مگر ماهی هایی که پولک(فلس) داشته باشند و خرچنگ از چنین ویژگی برخوردار نیست ، ( پس طبق این معیار ، خوردن آن حرام است).

نتیجه :

بعد از بررسی های لازم به این نتیجه رسیدیم که همه فقها و علما به اتفاق ، خوردن گوشت خرچنگ را حرام می دانند. ولی در اینجا سوال اساسی مطرح می شود که چرا در جامعه اسلامی ما حرمت گوشت خرچنگ از میان رفته و براحتی در رستوران های کشور اسلامی مان گوشت خرچنگ سرو می شود؟!

در جامعه اسلامی مردم بر اساس اعتمادی که به حکومت اسلامی دارند ، تصور می کنند که هر چه فروخته می شود حتما منع شرعی ندارد و براحتی از خوردنی ها تناول می کنند (و اشکالی هم بر مردم نیست ، چرا که مجوز حلیت بازار مسلمین ، چنین اجازه ای به آنان می دهد ، الا این که خلاف آن ثابت شود) ، لیکن متاسفانه خیلی از مسلمانان ، از بسیاری از احکام بی اطلاع هستند. خوب نتیجه این می شود که مثلا چون نسبت به حرمت گوشت خرچنگ بی خبرند ، با علم به این که این گوشت ، گوشت خرچنگ است ، مع الوصف ،  از  آن می خورند.

شایان ذکر است که این بی اطلاعی ، دلیل نمی شود که خوردن گوشت حرام ، اثر وضعی خود را بر خورنده نگذارد. ضمن این که بی اطلاعی از احکام ، دلیل قانع کننده و موجهی نیست. چرا که همه مسلمانان وظیفه دارند که احکام را بدانند و اگر جایی دچار شک و شبهه ای شدند حتما از مرجع تقلید خود بپرسند. بویژه در این زمان؛ که یافتن پاسخ سوالات خیلی راحت شده است و از طریق اینترنت می توان به سایت علما مراجعه کرد و سوال خود را پرسید و یا با یک تلفن به دفتر مراجع تقلید ، پاسخ سوال خود را یافت .

و اما از طرف دیگر و با توجه به اصل صحت در بازار مسلمانان ، اعتراض به دولت اسلامی مان وارد است ، چرا نظارتی بر رستوران ها و مراکز خرید و فروش مواد غذایی ندارند که براحتی گوشت خرچنگ و کوسه و یا بدتر از آن ،  فروخته می شود و نیز در رستوران ها غذاهای متنوعی با آن پخته می شود و مردم هم با این نگاه که در کشور اسلامی ، غذای حرامی در رستوران ها سرو نمی شود از آن می خورند. براستی چه کسی پاسخگو به این وضعیت اسفناک حاکم بر وضعیت غذایی کشور است.