مجموعه کامل قوانین ، آیین نامه و مقررات حقوقی و کیفری
قانون معمولا به عنوان سیستمی از احکام شناخته می شود که از طریق موسسات اجتماعی یا دولتی ایجاد و الزام می شود تا رفتارها را تنظیم کند ، با این حال تعریف دقیق قانون یک بحث طولانی است. قانون معمولا به عنوان یک دانش و هنر عدالت توصیف می شود.
قانون معرب کلمه فارسی «کانون» است که به انگلیسی state ترجمه می شود. قانون می تواند قوانین فیزیکی باشد که بر انسان تأثیر دارد یا قوانین اخلاقی یا احکامی باشد که دولت یا قدرت فراتر یک کشور آن را به شیوه خاص و در جایگاه خاصی وضع نموده است.
سیستم های قانونی مختلفی در بین کشورها موجود است. در کشورهای اسلامی سیستم اصلی قانون گذاری ، احکام اسلام می باشد.
آیین نامه چیست؟
آیین نامه به مقرراتی گفته می شود که توسط مقامات صلاحیت دار (مانند وزیر و شهردار) وضع و در معرض اجرا قرار می گیرند. خواه هدف آن تسهیل اجرا و تشریح قانونی از قوانین موضوعه باشد؛ خواه در مواردی باشد که اساسا قانونی وضع نشده است ، که به آن نظام نامه هم گفته می شود.
آیین نامه در جایی که مخالف یا مغایر با قانون است ، تاب مقاومت در برابر قانون را ندارد. تفاوت اساسی قانون و آیین نامه در مراجع تصویب کننده آن ها است؛ به طوری که قانون از مجاری مجالس تنقیح و تصویب می گردد ، ولی آیین نامه توسط سازمان های دولتی مصوب می گردد؛ ضمن این که ابطال آیین نامه های مغایر با قانون با دیوان عدالت اداری است.
همچنین مجموعه مقرراتی را که توسط هیئت وزیران یا یکی از آنها برای اجرای قوانین مصوب مجلس یا انجام امور مستقل ایجاد می گردد ، آیین نامه می گویند.
به طور کلی قوانین در سلسله مراتب طولی به این ترتیب قرار می گیرند :
قانون اساسی قوانین عادی (قوانین مصوب مجلس) ، آیین نامه ها و نظام نامه ها.
فایده تقسیم بندی مزبور در لزوم تبعیت هر قانون از قانون بالاتر می باشد؛ بنابراین آیین نامه ها نباید مخالف قانون (اعم از اساسی و عادی) باشند.
به موجب اصل 138 قانون اساسی :
اصل 138 - علاوه بر مواردی که هیئت وزیران یا وزیری مأمور تدوین آیین نامه های اجرایی قوانین می شود ، هیئت وزیران حق دارد برای انجام وظایف اداری و تأمین اجرای قوانین و تنظیم سازمانهای اداری به وضع تصویب نامه و آیین نامه بپردازد. هر یک از وزیران نیز در حدود وظایف خویش و مصوبات هیئت وزیران حق وضع آیین نامه و صدور بخشنامه را دارد ولی مفاد این مقررات نباید با متن و روح قوانین مخالف باشد.
آیین نامه ها سه دسته هستند :
1 - آیین نامه های اجرایی : که خود دو دسته هستند :
- پارلمانی : در صورتی است که در متن قانون مصوب مجلس لزوم تصویب آیین نامه پیش بینی گردد.
- توسط تصمیم خود مجریه
2 - آیین نامه های مستقل
3 - آیین نامه های تفویضی
مجموعه کامل قوانین و آیین نامه ها :
♣♣♣
قانون مجازات اسلامی
مصوب 1392/02/01
♣♣♣
قانون مدنی
مصوب 1307/02/18
♣♣♣
قانون آیین دادرسی کیفری
مصوب 1392/12/04
♣♣♣
مصوب 1379/01/21
♣♣♣
قانون تجارت
مصوب 1311/02/13
♣♣♣
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1358/09/12
♣♣♣
قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
مصوب 1394/03/23
♣♣♣
قانون کار
مصوب 1369/08/29
♣♣♣
قانون تملک آپارتمان ها
مصوب 1343/12/16
♣♣♣
قانون حمایت خانواده 1391
مصوب 1391/12/01
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون روابط موجر و مستاجر 1376
مصوب 1378/02/19
♣♣♣
آیین نامه قانون افراز و فروش املاک مشاع
مصوب 1358/02/20
♣♣♣
قانون اجرای احکام مدنی
مصوب 1356/08/01
♣♣♣
دستورالعمل اجرایی ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری
مصوب 1398/09/07
♣♣♣
قانون تسهیل ازدواج جوانان
مصوب 1384/09/27
♣♣♣
قانون صدور چک
مصوب 1355/04/16
♣♣♣
قانون شهرداری
مصوب 1334/04/11
♣♣♣
قانون امور حسبی
مصوب 1319/04/02
♣♣♣
قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری
مصوب 1392/03/25
♣♣♣
قانون ثبت اسناد و املاک
مصوب 1310/12/26
♣♣♣
آیین دادرسی کار
مصوب 1391/11/17
♣♣♣
قانون مسئولیت مدنی
مصوب 1339/02/07
♣♣♣
قانون روابط موجر و مستاجر 1356
مصوب 1356/05/02
♣♣♣
آیین نامه حق الزحمه داوری موضوع ماده 498 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی 1379
مصوب 1380/09/20
♣♣♣
قانون جرم سیاسی
مصوب 1395/02/20
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان ها
مصوب 1347/02/08
♣♣♣
قانون وکالت
مصوب 1315/11/25
♣♣♣
قانون زمین شهری
مصوب 1366/06/22
♣♣♣
قانون پیش فروش ساختمان
مصوب 1389/10/12
♣♣♣
آیین نامه اجرایی ماده (3) قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه (بیمه حوادث راننده مسبب حادثه)
مصوب 1396/04/28
♣♣♣
قانون شوراهای حل اختلاف
مصوب 1394/09/16
♣♣♣
لایحه قانونی استقلال کانون وکلاء دادگستری
مصوب 1333/12/05
♣♣♣
قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء ، اختلاس و کلاهبرداری
مصوب 1367/09/15
♣♣♣
قانون مجازات اعمال نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی
مصوب 1315/09/29
♣♣♣
آئین نامه قانون ثبت املاک
مصوب 1317/08/17
♣♣♣
قانون توزیع عادلانه آب
مصوب 1361/12/16
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون حمایت خانواده
مصوب 1393/11/27
♣♣♣
قانون تجارت الکترونیکی
مصوب 1382/10/17
♣♣♣
قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه
مصوب 1395/02/20
♣♣♣
قانون روابط موجر و مستاجر 1376
مصوب 1376/05/26
♣♣♣
قانون ثبت احوال
مصوب 1355/04/16
♣♣♣
آیین نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا دادگستری
مصوب 1334/09/01
♣♣♣
قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر
مصوب 1308/01/05
♣♣♣
آیین نامه میانجیگری در امور کیفری
مصوب 1395/07/28
♣♣♣
قانون الحاق یک ماده به قانون روابط موجر و مستاجر
مصوب 1365/08/15
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون شوراهای حل اختلاف
مصوب 1395/10/04
♣♣♣
قانون گذرنامه
مصوب 1351/12/10
♣♣♣
قانون معادن
مصوب 1377/02/27
♣♣♣
آیین نامه تعرفه حق الوکاله ، حق المشاوره و هزینه سفر وکلای دادگستری و وکلای موضوع ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1385/04/27
♣♣♣
قانون نظارت بر رفتار قضات
مصوب 1390/07/17
♣♣♣
قانون روابط موجر و مستاجر 1362
مصوب 1362/02/13
♣♣♣
قانون بیمه بیکاری
مصوب 1369/06/26
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون معادن
مصوب 1392/04/11
♣♣♣
قانون افراز و فروش املاک مشاع
مصوب 1357/08/22
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون زمین شهری
مصوب 1371/03/24
♣♣♣
قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان
مصوب 1388/07/15
♣♣♣
قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو
مصوب 1386/03/23
♣♣♣
قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست
مصوب 1392/06/31
♣♣♣
قانون تصدیق انحصار وراثت
مصوب 1309/07/14
♣♣♣
قانون دریایی
مصوب 1343/06/29
♣♣♣
آیین نامه اداره جلسات هیات عمومی و هیات های تخصصی دیوان عدالت اداری
مصوب 1393/11/04
♣♣♣
قانون نظام صنفی کشور
مصوب 1382/12/24
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی
مصوب 1387/11/23
♣♣♣
قانون مبارزه با پولشویی
مصوب 1386/11/02
♣♣♣
آیین نامه راجع به نحوه اجرای مجازات های تکمیلی موضوع ماده 23 قانون مجازات اسلامی
مصوب 1393/26/11
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون نظارت بر رفتار قضات
مصوب 1392/02/30
♣♣♣
قانون سقط درمانی
مصوب 1384/03/10
♣♣♣
آیین نامه اجرایی ماده (5) قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه
مصوب 1397/02/16
♣♣♣
آیین نامه تعیین میزان ظرفیت مجاز وسایل نقلیه موضوع ماده (12) قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه
مصوب 1397/03/20
♣♣♣
دستورالعمل اجرایی اصل 142 قانون اساسی
مصوب 1383/08/23
♣♣♣
آیین نامه زناشویی بانوان ایران با اتباع بیگانه غیرایرانی
مصوب 1345/07/06
♣♣♣
آیین نامه نحوه ارائه خدمات مرکز داوری اتاق بازرگانی ایران در اختلافات تجاری داخلی و بین المللی
مصوب 1386/08/27
♣♣♣
آیین نامه تعیین سقف حق بیمه شخص ثالث و نحوه تخفیف ، افزایش یا تقسیط آن
مصوب 1396/07/26
♣♣♣
قانون رسیدگی به دعاوی مطروحه راجع به احوال شخصیه و تعلیمات دینی ایرانیان زرتشتی ، کلیمی و مسیحی
مصوب 1372/04/03
♣♣♣
قانون حمایت از کودکان و نوجوانان
مصوب 1381/09/25
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون پیش فروش ساختمان
مصوب 1393/03/07
♣♣♣
آیین نامه ازدواج مردان ایرانی با زنان خارجی آواره (دارنده کارت هویت ویژه اتباع خارجه)
مصوب 1382/01/24
♣♣♣
قانون پیشگیری از وقوع جرم
مصوب 1390/06/07
♣♣♣
تصویب نامه راجع به موارد فقدان حق انصراف مصرف کننده به علت شرایط خاص کالا و خدمات به شرح مندرج در بند «د» ماده 38 قانون تجارت الکترونیکی
مصوب 1383/10/09
♣♣♣
قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی
مصوب 1385/07/02
♣♣♣
قانون نحوه اجرای اصول 85 و 138 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در رابطه با مسئولیت های رئیس مجلس شورای اسلامی
مصوب 1368/10/26
♣♣♣
قانون الحاق ماده واحده به قانون گذرنامه 1351
مصوب 1367/10/11
♣♣♣
آیین نامه نحوه استفاده از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی
مصوب 1395/05/24
♣♣♣
آیین نامه اجرایی ماده (48) قانون تجارت الکترونیکی
مصوب 1384/02/05
♣♣♣
قانون راجع به تعیین قیم اتفاقی
مصوب 1316/02/26
♣♣♣
آیین نامه نحوه اجرای قرار تعلیق اجرای مجازات ، آزادی مشروط ، قرار تعویق صدور حکم ، نظام نیمه آزادی و آزادی تحت نظارت سامانه های الکترونیکی و جایگزین های حبس
مصوب 1398/02/03
♣♣♣
قانون نحوه اجرای اصل 49 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1363/05/17
♣♣♣
آیین نامه نحوه بازرسی ، نظارت و ارزشیابی رفتار و عملکرد قضات
مصوب 1392/02/25
♣♣♣
قانون مستثنی بودن مصوب ات مربوط به آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی از موضوع ماده 2 قانون مدنی
مصوب 1372/10/07
♣♣♣
قانون اجازه رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیرشیعه در محاکم
مصوب 1312/04/31
♣♣♣
قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه
مصوب 1363/10/02
♣♣♣
آیین نامه اجرایی حمایت از شهود و مطلعان
مصوب 1394/10/26
♣♣♣
قانون واگذاری قیمومت محجوران تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور به سازمان مذکور تا زمان تعیین قیم توسط دادگاه صالح
مصوب 1376/04/29
♣♣♣
آیین نامه اجرایی ماده (22) قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست
مصوب 1394/04/14
♣♣♣
قانون اصلاح قانون تعزیرات حکومتی
مصوب 1373/07/19
♣♣♣
قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم
مصوب 1394/11/13
♣♣♣
قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آن ها
مصوب 1367/11/12
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده 1082 قانون مدنی
مصوب 1377/02/13
♣♣♣
آیین نامه اجرایی ماده (32) قانون تجارت الکترونیکی
مصوب 1386/06/11
♣♣♣
قانون راجع به رشد متعاملین
مصوب 1313/06/13
♣♣♣
قانون دائمی شدن قانون مجازات اسلامی
مصوب 1397/03/09
♣♣♣
آیین نامه اجرایی ماده 29 قانون روابط موجر و مستاجر 1356
مصوب 1356/09/03
♣♣♣
قانون تامین زنان و کودکان بی سرپرست
مصوب 1371/08/24
♣♣♣
قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت دادگستری
مصوب 1376/01/17
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست
مصوب 1394/04/14
♣♣♣
قانون رسیدگی به دارایی مقامات ، مسئولان و کارگزاران جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1394/08/09
♣♣♣
آیین نامه اجرایی تبصره ماده 297 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب (در امور کیفری)
مصوب 1380/06/14
♣♣♣
قانون تعزیرات حکومتی
مصوب 1367/12/23
♣♣♣
قانون منع ازدواج کارمندان وزارت امور خارجه با اتباع بیگانه
مصوب 1345/10/25
♣♣♣
قانون دائمی شدن قانون آیین دادرسی کیفری
مصوب 1397/09/03
♣♣♣
آیین نامه اجرایی شیوه استقرار و اجرای وظایف معاونت اجرای احکام کیفری یا واحدی از آن در زندان ها و موسسات کیفری
مصوب 1395/12/24
♣♣♣
آیین نامه ساماندهی حق الوکاله و حق المشاوره خدمات وکلای دادگستری و مشاوران حقوقی در دستگاه های اجرایی
مصوب 1397/09/24
♣♣♣
آیین نامه اجرایی ماده 35 اصلاحی قانون ثبت احوال
مصوب 1364/05/02
♣♣♣
دستورالعمل حمایت قضایی از سرمایه گذاری در قوه قضاییه
مصوب 1386/10/16
♣♣♣
قانون تغییر ساعت رسمی کشور
مصوب 1386/05/31
♣♣♣
دستورالعمل ساماندهی زندانیان و کاهش جمعیت کیفری زندان ها
مصوب 1395/06/17
♣♣♣
قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره)
مصوب 1362/06/08
♣♣♣
آیین نامه اجرایی احراز عنوان ضابط دادگستری
مصوب 1394/06/31
♣♣♣
قانون داوری تجاری بین المللی
مصوب 1376/06/26
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور
مصوب 1383/12/19
♣♣♣
قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان
مصوب 1395/02/20
♣♣♣
آیین نامه اجرایی حدود اختیارات ، شرح وظایف و چگونگی بررسی صحنه جرم
مصوب 1396/06/28
♣♣♣
قانون اساسنامه مرکز داوری اتاق ایران
مصوب 1380/11/14
♣♣♣
آیین نامه اجرایی ماده (30) قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه
مصوب 1396/05/16
♣♣♣
قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور
مصوب 1382/04/29
♣♣♣
قانون مربوط به تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاههای مشمول قانون کار
مصوب 1370/12/06
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون تامین زنان و کودکان بی سرپرست
مصوب 1374/05/11
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم
مصوب 1396/08/07
♣♣♣
قانون نحوه اجرای قسمتی از اصل یکصد و شصتم (160) قانون اساسی
مصوب 1394/02/22
♣♣♣
آیین نامه شیوه رسیدگی و اجرای آراء کمیسیون های استانی و ملی جبران خسارت ناشی از بازداشت
مصوب 1395/10/04
♣♣♣
قانون نحوه فعالیت احزاب و گروههای سیاسی
مصوب 1394/11/04
♣♣♣
آیین نامه اجرایی ماده 8 قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری
مصوب 1377/12/26
♣♣♣
آیین نامه شیوه اجرای قرارهای نظارت و تامین قضایی
مصوب 1395/01/22
♣♣♣
قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی
مصوب 1367/12/23
♣♣♣
آیین نامه اجرایی شیوه نگهداری اموال توقیف شده
مصوب 1394/10/26
♣♣♣
قانون تخلفات ، جرائم و مجازات های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه
مصوب 1370/05/10
♣♣♣
قانون تمدید مهلت مقرر در تبصره ماده 4 قانون نحوه اجرای اصل 49 قانون اساسی
مصوب 1364/05/17
♣♣♣
آیین نامه اجرایی ماده (13) قانون نحوه فعالیت احزاب و گروههای سیاسی
مصوب 1397/02/23
♣♣♣
آیین نامه اجرایی تبصره 2 اصلاحی ماده 5 قانون ثبت احوال 1363
مصوب 1385/01/20
♣♣♣
آیین نامه اجرایی تبصره (1) ماده (5) مکرر قانون صدور چک
مصوب 1398/6/12
♣♣♣
آیین نامه رویه شناسایی مشکوک التابعین و مدعیان تابعیت ایران
مصوب 1382/12/27
♣♣♣
قانون مدیریت بحران کشور
مصوب 1398/05/07
♣♣♣
قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر و الحاق موادی به آن
مصوب 1376/08/17
♣♣♣
آیین نامه سازمان تعزیرات حکومتی
مصوب 1373/08/01
♣♣♣
قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون شناسایی و اجرای احکام داوری خارجی
مصوب 1380/1/21
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون نحوه اجرای اصول 85 و 138 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی
مصوب 1391/10/24
♣♣♣
آیین نامه اجرایی نحوه برگزاری دوره های آموزشی حین خدمت ضابطان نظامی
مصوب 1397/09/18
♣♣♣
آیین نامه تعرفه هزینه ایاب و ذهاب گواهان
مصوب 1398/01/31
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر و الحاق موادی به آن
مصوب 1377/10/22
♣♣♣
آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی
مصوب 1398/05/30
♣♣♣
قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی
مصوب 1396/05/31