دو خواسته ایران در قطعنامه 598 چه بود؟
- عقب نشینی به مرزهای بین المللی پس ازآتش بس
- عیین متجاوز
قطعنامه 598 شورای امنیت یکی از قطعنامه های شورای امنیت است که در 29 تیر 1366، برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق صادر شد. این قطعنامه از نظر کمی و تعداد واژه های به کار گرفته شده مفصل ترین و از نظر محتوا اساسی ترین و از نظر ضمانت اجرایی قوی ترین قطعنامه شورای امنیت در مورد این جنگ بوده است. این قطعنامه بلافاصله از سوی عراق پذیرفته شد ، ولی دو روز مانده به سالروز صدور آن در 27 تیر 1367 از سوی ایران پذیرفته شد.
متن قطعنامه
مفاد قطعنامه 598 شورای امنیت که در تاریخ 20ژوئیه 1987 بیان شد به شرح زیر است :
در 20 ژوئیه 1987، با ابراز نگرانی عمیق از اینکه با وجود درخواستهایش برای آتش بس منازعه بین جمهوری اسلامی ایران و عراق ، با تلفات سنگین تر انسانی و ویرانی های بیشتر همچنان ادامه دارد ، با ابراز تاسف از آغاز و ادامه این منازعه ، همچنین با ابراز تاسف از بمباران مراکز کاملاً مسکونی غیرنظامی ، حمله به کشتی های بی طرف و هواپیمایی مسافربری ، نقض حقوق بین المللی درباره بشر دوستی و سایر حقوق مربوط به درگیری های مسلحانه ، و به ویژه به کار بردن سلاح های شیمیایی که بر خلاف تعهدات مذکور در پروتکل 1925 ژنو می باشد ، با ابراز نگرانی عمیق از اینکه تشدید و گسترش بیشتر منازعه ممکن است وقوع یابد با اتخاذ تصمیم پایان دادن به کلیه عملیات نظامی بین ایران و عراق و با اعتقاد به اینکه منازعه بین ایران و عراق باید به نحو جامع ، عادلانه ، شرافتمندانه و پایدار حل شود ، با یادآوری مجدد مقررات منشور ملل متحد ، و به ویژه تعهد کلیه کشورهای عضو که اختلافات بین المللی خود را از راه های مسالمت آمیز و به گونه ای که صلح و امنیت بین المللی و عدالت دچار مخاطره نگردد ، حل نمایند. با احراز این که نقض صلح در مورد منازعه بین ایران و عراق وجود دارد ، با اقدام بر اساس مواد 39 و 40 منشور ملل متحد؛
- آمرانه می خواهد که ایران و عراق به عنوان نخستین گام در حل اختلاف از طریق مذاکره ، آتش بس فوری را رعایت کنند ، کلیه عملیات نظامی را در زمین ، دریا و هوا قطع کنند و نیروها را بدون درنگ به مرزهای شناخته شده بین المللی بازگردانند.
- از دبیرکل درخواست می کند که گروهی از ناظران سازمان ملل را برای تأیید ، تحکیم و نظارت بر آتش بس و عقب نشینی اعزام دارد و همچنین درخواست می کند که دبیرکل ترتیبات لازم را با مشورت با طرفین فراهم آورد و گزارش آن را به شورای امنیت تسلیم دارد.
- مصراً می خواهد که اسیران جنگی پس از قطع عملیات خصمانه ، بر طبق کنوانسیون سوم ژنو ، در اوت 1949 بدون درنگ آزاد شوند و به کشورهای خود برگردند.
- از ایران و عراق می خواهد که در اجرای این قطعنامه و کوشش های میانجیگری برای دستیابی به یک راه حل جامع ، عادلانه و شرافتمندانه مورد قبول دو طرف ، درباره کلیه مسائل مهم ، بر طبق اصول مندرج منشور ملل متحد با دبیرکل همکاری کند.
- از کلیه کشورهای دیگر می خواهد که نهایت خویشتن داری را به عمل آورند و از هر اقدامی که ممکن است منجر به تشدید و گسترش بیشتر منازعه گردد ، خودداری کنند و به این ترتیب ، اجرای قطعنامه حاضر را تسهیل کنند.
- از دبیرکل درخواست می کند تا مشورت با ایران و عراق ، مسئله ارجاع تحقیق درباره مسئولیت منازعه به هیئت بی طرفی را بررسی کنند و هرچه زودتر به شورای امنیت گزارش دهد.
- با تصدیق ابعاد عظیم خساراتی که در طول منازعه داده شده و ضرورت تلاش های بازسازی با کمک های مناسب بین المللی پس از خاتمه منازعه ، از دبیرکل درخواست می کند که گروهی از کارشناسان را برای بررسی مسئله بازسازی تعیین و به شورای امنیت گزارش کند.
- همچنین از دبیرکل درخواست می کند از طریق مشورت با ایران و عراق و سایر کشورهای منطقه ، راه های افزایش امنیت و ثبات منطقه را بررسی کند.
- از دبیرکل درخواست می کند ، که شورای امنیت را در مورد اجرای این قطعنامه آگاه سازد.
- تصمیم می گیرد که در صورت لزوم برای بررسی اقدامات دیگر به منظور تضمین اجرای این قطعنامه تشکیل جلسه دهد.