زندگینامه جلال الدین تاج اصفهانی و همسرش(Taj Esfahani)
- نام اصلی : جلال الدین تاج اصفهانی
- نام دیگر : تاج اصفهانی
- متولد : 1282 اصفهان ، ایران
- درگذشته : 13 آذر 1360 (78 سال) اصفهان ، ایران
- ژانر : موسیقی سنتی ایرانی ، مکتب آوازی اصفهان ، مکتب اصفهان
- سال های فعالیت : 1319-1360
بیوگرافی کامل جلال الدین تاج اصفهانی
جلال الدین تاج اصفهانی متولد 1282 در اصفهان خواننده موسیقی سنتی اهل ایران بود.
جلال الدین تاج اصفهانی - Taj Esfahani
جلال الدین تاج اصفهانی خواننده ای بود که گفته می شود صدایی رسا و قدرتمند داشت و در عین حال بر اشعار فارسی تسلط داشت و بسیاری از آنها را از بر بود. درحقیقت او مصداق درستی از یک خواننده آواز ایرانی بود؛ چراکه هم دستگاه های موسیقی را می شناخت و هم شعر و ادبیات را به درستی با آن آشنا بود و همین امر موجب می شد بتواند اجرای درستی در موسیقی داشت باشد.
حکایت نخستین اجرای «مرغ سحر»
در ابتدا مرغ سحر را خودم خواندم ولی از بین رفت. در لاله زار بودیم ، در کوچه برلن. یک باغی بود به نام سهم الدوله که بسیار بزرگ بود. حال اکنون هم شاید بخش کوچکی از باغ باقی مانده باشد ، مثلا دو تا صدمتری. کنسرتی می دادند به منفعت روزنامه «ناهید». این روزنامه خوب می نوشت ، مثال باباشمر که چیزهای قشنگ و خوشمزه داشت.
در کنسرت من اساتید موسیقی حضور یافتند؛ مرتضی خان محجوبی ، مرتضی خان نی داوود ، مرحوم صبا ، مرحوم حسین یاحقی ، مرحوم ارسلان خان درگاهی و آقایان دیگر هم بودند. و مرحوم آقا رضاخان روانبخش که آن زمان رتبه 6 داشت در نظمیه و صدای دو دنگی مثل ماه داشت. خیلی گرم می خواند و تصنیف و ضرب را هم خیلی خوب اجرا می کرد.
مرغ سحر را من ماهور می خواندم ، ماهور را هم یک غزلی خواندم که بعدا دچار زحمت شدم. از اول ماهور ، مرتضی خان نی داوود شروع کرد به نواختن و درآمد ماهور را گرفت و بعد هم به اصطلاح یک تیکه پروانه زد در آن و بعد هم گوشه ای از داد زد و بعد هم رفت برای شکسته و دلکش را هم شروع کرد و رسید به عراق.
به عراق که رسید مرتضی خان پیانو نواخت. عراق را من به اوج خواندم و وقتی که تمام شد ، من یک مزه انداختم. دیدم یک فرد کوتاه قدی بود ، کلاهی پشمی به سر داشت و یک بغل گل به دست داشت و به آرامی به سمت من می آمد. آمد و گفت که از طرف فرح پهلوی آمده که البته خود ایشان هم به همراه وزرا و وکلا در آن جمع حضور داشتند.
گل را به من داد و من هم برای این که رفقایم را بخندانم گفتم خوب بود که حضرت اشرف به جای این گلها یک بغل اشرفی و بعد هم این گل را تقدیم می کردند.
بعد از آن به اصفهان بازگشتم و مدام از من سوال می شد که مرغ سحر متعلق به چه کسی و من هم می گفتم مال ملک الشعرای بهار است. بله من این تصنیف را اول خواندم و بعد از من نمی دانم گویا قمرالملوک وزیری خوانده است که کار او ضبط شده است.
خانواده و اصالت
پدرش شیخ اسماعیل معروف به تاج الواعظین بود که تا حدی به دستگاه های موسیقی ایرانی آشنایی داشت. تاج در 10 سالگی نزد پدر و استادانی چون سیدعبدالرحیم اصفهانی ، نایب اسدالله میرزا ، حسین ساعت ساز ، میرزا حسین عندلیب و حبیب شاطر حاجی به دانش اندوزی پرداخت.
او به اشعار سعدی علاقه زیادی داشت و گزیده هایی از اشعار سعدی و دیگر شاعران را حفظ بود و در هنگام اجرای آواز به تناسب زمان و محیط از آن اشعار استفاده می کرد.
دکلاماسیون شعر ، تحریرهای برجسته ، تنوع تحریری و صدایی رسا و قدرتمند و مناسب خوانی برخی از ویژگی های آوازی اوست.
شروع همکاری با رادیو
او از سال 1319 همکاری با رادیو را آغاز کرد و از 1328 به همکاری با رادیو اصفهان پرداخت. تاج ضمن خوانندگی سرپرست نوازندگان رادیو اصفهان نیز گردید. وی در رادیو اصفهان به اجرای برنامه هایی با تار اکبر خان نوروزی و برنامه آموزش گوشه های دستگاه های موسیقی ایرانی پرداخت.
وضعیت ازدواج و همسر جلال الدین تاج اصفهانی
از وضعیت ازدواج و همسر جلال الدین تاج اصفهانی اطلاعات دقیقی در دست نیست.
اساتید تا آثار ماندگار
در سنین جوانی بنابر ارشاد قطب السادات ، او چندی را نزد شیخ خزعل گذراند و پس از فروپاشی دستگاه شیخ ، به رشت ، تهران و اصفهان سفر کرد و در اصفهان ساکن گردید. از ماندگارترین آثارش می توان به «آتش دل» اشاره کرد.
درگذشت
تاج اصفهانی در بامداد روز جمعه 13 آذر 1360 در سن 78 سالگی در منزل پدری به علت کهولت سن و چند نوع بیماری درگذشت. آرامگاه او در آرامگاه خانوادگی تاج اصفهانی در تکیه سیدالعراقین واقع در تخت فولاد اصفهان قرار دارد.
