موضوع انگیزش مربوط به کدام سطح بررسی رفتار سازمانی است؟

موضوع انگیزش مربوط به کدام سطح بررسی رفتار سازمانی است؟

انگیزش و هیجان از جمله مباحث مربوط به سطح فردی (Individual Level) مدیریت رفتار سازمانی محسوب می شوند.

• ثبت بیوگرافی و زندگینامه شما در گوگل!

وقتی از انگیزش در مدیریت رفتار سازمانی حرف می زنیم ، در پی پاسخ سوالات متعددی هستیم که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• چه چیزی انسان ها را به حرکت کردن و اقدام کردن وادار می کند؟
• چه انگیزه هایی باعث می شود که انسان ها با همه سختی و دشواری ، هر روز در محیط کار حاضر شوند؟
• وجود نداشتن کدام انگیزاننده ها باعث می شود که انسان ها با همه چالش ها ، یک محیط کار را ترک کنند؟
• چرا به نظر می رسد که بعضی انسان ها بیشتر از بعضی دیگر ، انگیزه دارند؟

تعارض و مذاکره در سازمان

انسان ها همواره در محیط سازمانی خود با انواع تعارض ها مواجه می شوند. تعارض با خود ، با دیگران و با اهداف و برنامه های سازمان.

اما همان طور که حتماً شنیده و خوانده اید ، حذف کامل تعارض - به فرض آن که ممکن هم باشد - مطلوب نیست. از بین رفتن تعارض ، پویایی محیط را کاهش می دهد و تعارض شدید ، اعضای سازمان را مستهلک می کند.

به همین علت ، حفظ تعارض در یک سطح متوسط ، از جمله هدف هایی است که مدیران باید آن را دنبال کنند.

از سوی دیگر ، مباحث مذاکره و تعارض با یکدیگر گره خورده اند : اگر تعارض وجود نداشت ، بسیاری از مذاکره ها غیرضروری بود و اگر مذاکره نباشد ، تعارض ها به سادگی و با هزینه کم ، قابل حل نیستند.

منظور از انگیزش چیست؟

کلمه انگیزش نخستین بار از کلمه لاتین Move به معنی حرکت گرفته شده است. به بیانی ساده وقتی یک نفر انگیزه خود از انجام کاری را بیان می کند ، درحال بیان چرایی رفتار خود است! درواقع یک انسان هیچ رفتار یا حرکتی را انجام نمی دهد ، مگر آن که انگیزه ای ، نیروی محرکه آن باشد.

احتمالا این سوال برایتان پیش آمده است که چرا آگاهی از میزان انگیزه یک کارمند ، برای مدیر مجموعه مهم است؟ حقیقت این است که یکی از وظایف مهم و اولیه مدیریت ، ایجاد انگیزه برای کارکنان است. درواقع مدیریت با این کار می تواند از درست انجام شدن کارها و حضور منظم کارمند در جایگاه شغلی ، اطمینان حاصل کند. بدین صورت قادر خواهد بود نیروی انسانی مجموعه خود را در راستای پیشبرد اهداف سازمان ، با خود همراه کند.

میزان انگیزه کارکنان چه اهمیتی در سازمان ها دارد؟

همان طور که گفته شد ، بدون شک همه رفتارها براساس انگیزه و اهداف یک فرد شکل می گیرد. درواقع انگیزه و هدفمندی به عنوان دو عامل بیرونی و درونی ، انسان را به سمت مقصد روانه می کنند. افراد در سازمان ها تا زمانی که هدف مشخصی نداشته باشند و از نیروی محرکه ای به نام انگیزه محروم باشند ، قادر نخواهند بود وظایف خود را به درستی انجام دهند. عوامل زیادی در میزان انگیزه یک کارمند دخیل هستند و همین عوامل سبب تفاوت در کارکرد آن ها می شود. به عنوان مثال ، میزان انگیزه یک کارمند رسمی با یک کارمند موقت بسیار متفاوت است و عملکرد یکسانی نیز نخواهند داشت!

اهمیت انگیزش در مدیریت رفتار سازمانی یا (Motivation In Managing Organizational Behavior) ، زمانی مشخص می شود که متوجه شوید به عنوان مثال کارمند با حقوق و تسهیلات بالاتر ، کارآیی بیشتری نیز دارد! در حقیقت به بیانی ساده می توان گفت که هرچه عوامل انگیزشی بیشتر شود ، کارمند مشتاق تر به انجام وظیفه شده و سازمان را به هدف خود نزدیک تر می کند. در ادامه عواملی که این نیروی محرکه را در کارمندان به وجود می آورد ، معرفی خواهیم کرد.

عوامل ایجاد انگیزه و روحیه علاقه به کار

مدیران قبل از انجام هر کاری باید به خوبی نیازها ، برانگیزاننده ها و مشوق ها را بشناسند. منظور از نیازها ، کمبودی است که هر کارمند در ذهن خود با آن دست و پنجه نرم می کند! متخصصان این نیازها را به چهار دسته : نیاز دانشی ، نیاز روحی روانی ، نیاز وظیفه ای و نیاز اخلاقی تقسیم کرده اند.

یک نیاز ارضا نشده ، تنشی را در فرد به وجود می آورد و این تنش معمولا سبب به وجود آمدن انگیزه های ناگهانی در درون فرد می گردد. زمانی که این نیازها تبدیل به عوامل برانگیزاننده و تنش می شوند ، فرد را در پی تامین اهداف ، به سمت رفتاری جستجوگرانه روانه می کنند. مشوق ها نیرو محرکه خارجی محسوب می شوند. درواقع منظور از مشوق ، همان پاداش هایی است که فرد به امید دریافت آن ها ، وظایف خود را به بهترین شکل انجام می دهد. حال که می دانید جایگاه این مفاهیم مهم در مدیریت منابع انسانی چیست ، در ادامه عللی که در ایجاد کارآمدی و انگیزش نقش دارند را ، معرفی خواهیم کرد.

تشخیص نیازها

شناسایی و تشخیص نیازها یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در ایجاد انگیزه است. یک مدیر باید بتواند در مرحله اول به خوبی نیازهای مجموعه را شناسایی کند. تشخیص و تامین این نیازها به عنوان نیروی محرکه ، در بهره برداری بهینه از توانمندی های نیروهای انسانی ، بسیار موثر است. از جمله نیازهایی که با تامین آن ها انگیزه در روند کاری کارمندان به وجود می آید ، عبارتند از :

• امنیت شغلی
• دستمزد متناسب با مهارت
• علاقه مندی به سمت شغلی
• رشد و ترفیع در سازمان
• شرایط و محیط کاری مناسب

تحقیقات نشان داده اند ، از بین تمامی این نیازها که باید توسط مدیر شناسایی شوند ، علاقه به کار بسیار تاثیرگذارتر از سایر موارد است.

شیوه مدیریتی

اشتباهی که بسیاری از مدیران کشور مرتکب می شوند ، این است که به دلیل وضعیت نامطلوب و نابسامان اشتغال ، تصور می کنند هر رفتاری می توانند با نیروی کار داشته باشند! درواقع آن ها بر این باورند که نیازی به ایجاد انگیزه وجود ندارد؛ چرا که در صورت عدم تمایل کارمند به ادامه همکاری ، افراد زیادی منتظر آن فرصت شغلی هستند! اگرچه این تصور در نگاه اول ممکن است درست باشد و بسیاری از مدیران از این شیوه جواب گرفته باشند ، اما ادامه این روند عواقبی نیز در پی دارد که این عواقب به صورت مختصر به شرح زیر است :

• کاهش سطح کیفیت خدمات
• استفاده از فرصت برای فرار از کار
• بی تفاوتی نسبت به مشکلات موجود در محیط کار
• ابراز مکرر نارضایتی
• عدم تمایل به خلاقیت و نوآوری در حیطه وظایف
• عدم مسئولیت پذیری
• افزایش ساعات کاری بدون بهره وری

شناخت محیط کار

زمانی که نیروی انسانی بداند حضور او در سازمان چه مزایایی دارد ، مسلما انرژی مضاعفی برای ادامه همکاری به دست می آورد. علاوه براین ، مواردی که در ادامه ذکر می کنیم نیز بر ایجاد انگیزه در بین کارمندان موثر هستند.

• آشنایی و تسلط به حوزه تصدی گری
• ایجاد نگاه مثبت به مشکلات
• افزایش حس صداقت ، مسئولیت پذیری و هدفمندی در کارکنان
• دریافت پیشنهادات و انتقادات از نیروهای انسانی

چگونه بی انگیزگی کارکنان را از بین ببریم؟

راهکارهای زیادی برای مقابله با بی انگیزگی کارمندان و ایجاد انگیزش برای بهتر مدیریت کردن رفتار سازمانی وجود دارد که چند مورد از آن ها عبارتند از :

• توازن در نظام پرداخت حقوق و مزایا براساس توانایی و مهارت
• ارائه پاداش و تشویقی به کارمندان
• افزایش آزادی عمل کارکنان در حوزه کاری خود
• شایسته سالاری
• فراهم کردن زمینه بروز خلاقیت
• مشارکت پرسنل مجموعه در تصمیم گیری های بزرگ و…