مخوف ترین زندان ایران کجاست؟!

بدترین زندان ایران کجاست؟

باغ موزه قصر که سابقا زندان قصر نامیده می شد ، اولین زندان متمرکز تهران بود. این زندان هم اینک تعطیل شده و تحت عنوان باغ موزه قصر که در بزرگراه شهید صیاد شیرازی ، خیابان پلیس قرار دارد بعنوان یکی از مراکز فرهنگی ، تاریخی و هنری کشور مورد بازدید عموم است.

• ثبت بیوگرافی و زندگینامه شما در گوگل!

در زمان ریاست سوئدی ها بر شهربانی (نظمیه) تهران ، زندان نظمیه در محل اداره شهربانی (بخشی از وزارت امور خارجه فعلی) در میدان توپخانه واقع بود. این زندان مرکب از دو یا سه اتاقک کوچک معروف به حبس نمره یک و چند اتاق و یک زیرزمین برای زندانیان عمومی بود.

باغ موزه قصر

با ایجاد حکومت رضا شاه ، محل قبلی تکافوی خیل عظیم زندانیان را نمی کرد؛ لذا سرتیپ درگاهی ، رئیس نظمیه تقاضای یک محل وسیع برای ایجاد زندان تهران را نمود. محلی که برای اینکار در نظر گرفته شد قصر قاجار (حدفاصل سه راه زندان ، پل سیدخندان ، خیابان شریعتی و خیابان پلیس فعلی) بود که دارای ساختمانهای قدیمی و وسیع و متروکه بود.این مجموعه که در سال 1168 خورشیدی ساخته شده بود ، محل مناسبی برای ایجاد زندان تشخیص داده شد؛ و بین ارتش ، مخابرات و زندان تقسیم گردید.

زندان قصر در تاریخ 11 آذرماه 1308 به دست رضا شاه افتتاح گردید. فاز اولیه زندان که در آن زمان افتتاح شد 192 اتاق بود با گنجایش 800 زندانی. بعدها و تا زمان ساخت زندان اوین در دهه چهل ، این زندان تنها زندان پایتخت بود. در این دوران زندان قصر توسعه زیادی پیدا کرد. پس از انقلاب اسلامی ایران این زندان محل حبس زندانیان غیر سیاسی بود.

در سال 1383 این زندان تعطیل وشهرداری شروع به تخریب بخشهایی از زندان نمود که با پیگیری کانون زندانیان سیاسی قبل از انقلاب با ثبت زندان به عنوان آثار ملی در سازمان میراث فرهنگی از تخریب آن جلوگیری شد. البته در این میان تا قبل از ثبت محل ، زندان زنان سیاسی تخریب شد.

نهایتا در سال 1391 بوسیله شهرداری نهران بر اساس طرح معماری و ایده مفهومی شاخه تجربی معماری کلانشهر به باغ موزه تبدیل گردید و در تاریخ 14 آبان ماه 1391 با حضور شهردار تهران و جمعی از هنرمندان برای بازدید عموم رسما افتتاح گردید.

زندانیان مشهور

اولین زندانی زندان قصر ، سازنده آن یعنی سرتیپ درگاهی بود. او تنها دو روز پس از همراهی رضا شاه در مراسم افتتاح زندان ، در همان زندان محبوس گردید.قوام السلطنه ، صارم الدوله ، صولت الدوله ، عبدالحسین تیمورتاش ، بزرگ علوی وعلیمردان خان بختیاری و پنجاه و سه نفر ومحمد فرخی یزدی و همچنین دکتر تقی ارانی برخی از زندانیان معروف این زندان هستند.

با اوج گرفتن اعتراضات مردمی به رژیم پهلوی نیز بسیاری از چهره های نام آشنای جمهوری اسلامی در سالهای قیام ، در زندان قصر محبوس بوده اند. آیت الله طالقانی ، مهدوی کنی ، محمدتقی شریعتی (پدر دکتر علی شریعتی) ، اکبر هاشمی رفسنجانی ، آیت الله سید علی خامنه ای ، مرتضی مطهری و باهنر از این چهره ها هستند.

دیوار خراب شده باغ موزه قصر

از زندانیان معروف پس از انقلاب می توان به امیر عباس هویدا و اغلب اعدام شدگان رژیم پهلوی اشاره کرد.(تنها چند تن از آنها پیش از افتتاح مجدد زندان قصر در مدرسه رفاه اعدام شده بودند)

از دیگر زندانیان این زندان را می توان پری بلنده و سیدمهدی بلیغ و اصغر قاتل و منوچهر آزمون نام برد.

فرارهای مشهور

تا پیش از انقلاب اسلامی ایران ، بزرگترین و معروف ترین مورد فرار از زندان قصر ، درزمان رضاشاه مربوط به سید فرهاد نامی از مخالفین رضا شاه بوده است. ودر زمان محمدرضاشاه نیز معروفترین فرار مربوط به اشرف دهقان از مبارزین مسلح می باشد. اندکی پیش از وقوع انقلاب اسلامی ایران ، درهای زندان قصر باز و دیوار آن توسط زندانیان تخریب شد. در میان خلاص شدگان از زندان ، دو آمریکایی متهم به اختلاس نیز حضور داشتند که ماجرای فرار آنها توسط نویسنده آمریکایی کن فالت نگاشته شد و فیلم فرار عقابها نیز از روی آن ساخته شد. سید فرهاد از اهالی روستای سه (soh) از توابع نطنز بود. در مورد او و دو نفر دیگر کتابی بنام سه مرد عجیب نوشته شده است.

برج دیدبانی باغ موزه قصر