آموزش نقشه کشی صنعتی و نقشه خوانی مهندسی

آموزش نقشه کشی صنعتی و نقشه خوانی مهندسی

در ادامه نقشه کشی صنعتی و ساختمانی و تعریف نقشه کشی مهندسی به همراه مثال های کاربردی را مرحله به مرحله و تصویری آموزش خواهیم داد.

• ثبت بیوگرافی و زندگینامه شما در گوگل!

زبان گرافیک

سعی کنید شکل بالا را توصیف نماید.

اگر شخص دیگری بخواهد توصیف شما را رسم نماید ، آیا بر این شکل منطبق است؟

مسلما بیان شما برای معرفی شکل و ابعاد این جسم کافی نخواهد بود.

اجزای زبان گرافیک

زبان گرافیک در کاربردهای مهندسی با استفاده از خطوط ، سطوح ، گوشه ها ( رأس ها) و محیط یک جسم را معرفی می کند.

این زبان تحت عنوان ، ”رسم“ و یا ” نقشه کشی“ شناخته می شود.

ترسیم را می توان بدون ابزار ، به کمک وسایل نقشه کشی و یا روش رایانه ای انجام داد.

ترسیم بدون ابزار

در این روش ، خطوط بدون استفاده از ابزاری به کمک مداد (و پاک کن) رسم می شوند.

مثال :

ترسیم با ابزار

در این روش ، خطوط مستقیم ، دوایر و منحنی ها با استفاده از وسایل نقشه کشی و با دقت رسم می شوند. از این رو در این روش ، ترسیم با مقیاس خواهد بود.

مثال :

ترسیم با رایانه

در این روش ، نقشه های صنعتی با استفاده از نرم افزارهای تجاری نظیر AutoCAD، Solid works، Catia، … رسم می شوند.

مثال :

نقش رایانه در گرافیک :

با ورود رایانه و پیدایش نرم افزارهای متعدد ترسیمی این توهم به وجود می آید که رسم فنی کهنه و قدیمی شده است. ولی باید توجه داشت که رایانه وسیله ای برای سرعت بخشیدن به کارهای ترسیمی است و از خود خلاقیت نشان نمی دهد. از این رو دانستن اصول ترسیم و روش های طراحی برای مهندسان اجتناب ناپذیر است. قدرت تجسم را نمی توان از رایانه فرا گرفت ، بلکه لازم است با آموختن اصول ترسیم همراه با تمرین عملی بدست آورد.

هدف از این درس ، بیان اصول و مبانی نقشه کشی است.

اجزای اصلی در نقشه کشی صنعتی

نقشه کشی صنعتی شامل دو بخش اصلی است :

1- زبان گرافیک : با این ابزار عمدتا هندسه شکل بیان می شود.

2- واژه های زبان گرافیک : به کمک این ابزار ابعاد ، موقعیت و علائم ویژه برای جسم بیان می شود.

مقدمه ای بر گرافیک

گرافیک به فن تهیه علائم و نشانه های اختصاری به منظور انتقال سریع یک موضوع به دیگران گفته می شود. گرافیک برای معرفی هندسه ، شکل ، رنگ ، تناسب ، تجسم اشیاء و اجسام بکار می رود. از این رو گرافیک به عنوان یک وسیله ارتباطی در رشته های مختلف مورد استفاده مختصصان علوم پایه ، مهندسی و هنری قرار می گیرد.

گرافیک مهندسی بهترین و سریع ترین روش انتقال اطلاعات و دانش فنی-مهندسی به حساب می آید. و به عنوان یک زبان بین المللی فنی مهندسی شناخته می شود.

نقشه زبان دنیای صنعت است.

به طور خلاصه می‍توان گفت نقشه عبارت است از مجموعه ای از تصاویر هندسی توام با علایم ترسیمی که برای انتقال و ثبت و ضبط طرح ها و ایده های مهندسی (یا ذهنی) مورد استفاده قرار می گیرد.

مهارت در زبان صنعت (نقشه) شامل دو بخش اصلی است :

1- مهارت دریافت : نقشه خوانی

2- مهارت تحویل (انتقال) : نقشه کشی

گرافیک مهندسی :

1- گرافیک و نقشه خوانی

2- نقشه کشی صنعتی

3- طراحی مهندسی

گرافیک و نقشه خوانی : آموزش اصول ترسیم ، محاسبات ترسیمی ، رسم نقشه های مقدماتی و روش خواندن نقشه های اجرایی

نقشه کشی صنعتی : تهیه نقشه های اجرایی برای ساخت قطعات و ماشین آلات صنعتی ، تهیه نقشه های سوار شده با اندازه گذاری و رعایت تولرانس ها ، انطباقات و مشخصات دقیق و کامل آنها

طراحی مهندسی : طراحی شکل ظاهری کلیه مصنوعات صنعتی از جهت رنگ ، نما و ابعاد با توجه به فرهنگ استفاده از آن وسایل از نظر فنی و هنری

گرافیک هنری : در این بخش به طراحی آرم یا نشانه های تجاری ، فرهنگی ، تهیه اعلان های دیواری (پوستر) و تراکت ، طراحی بسته‍بندی‍ها و غیره پرداخته می‍شود.

گرافیک محاسباتی : به روش ترسیم مسایل ریاضی حل می‍شود. نظیر : رسم نوموگرام‍ها ، توابع تجربی ، رسم منحنی‍های مشتق و انتگرال.

تصویر

تعریف تصویر(projection) :

تصویر؛ نقش یا اثر یک شیی (یا جسم) سه بعدی بر روی یک صفحه دو بعدی است.

رسم تصویر

اگر صفحه P را در نظر بگیریم و مقابل آن جسم AB را قرار دهیم ،

سپس از نقاط A و B جسم ، خطوطی به موازات امتداد Δ رسم کنیم ، (شعاع های مصور Aa وBb) تا صفحه P را قطع کنند (نقاط a و b) سپس نقاط به دست آمده را به هم وصل کنیم (ab) ، شکل حاصل را تصویر جسم و صفحه P را صفحه تصویر می نامیم.

انواع تصویر

الف- تصویر موازی قائم :

تصویری است که در آن شعاع‍های مصور با هم موازی باشد. اگر شعاع های مصور (Aa وBb و Cc وDd) بر صفحه تصویر عمود باشند تصویر حاصل را (abcd) ، تصویر موازی قائم می‍گویند.

ب- تصویر موازی مایل :

تصویری است که در آن شعاع های مصور (Aa وBb و Cc وDd) با هم موازی و بر صفحه تصویر عمود نباشند.

ج- تصویر مرکزی :

تصویری است که در آن شعاعهای مصور (SA وSB) همگرا هستند و از نقطه S یا مرکز دید می گذرند. برخورد شعاع های مصور با صفحه تصویر ، تصویر مرکزی را مشخص می کند.

در این درس برای رسم تصویر اجسام از تصویر موازی قائم استفاده می شود.

تصویر بر روی صفحه

الف- تصویر یک نقطه بر روی صفحه تصویر : از نقطه A عمودی بر صفحه عمود کرده ، پای عمود (a) تصویر نقطه A است.

ب- تصویر یک خط بر روی صفحه تصویر :

یک خط نسبت به صفحه تصویر سه حالت دارد :

1- خط بر صفحه تصویر عمود است.

در این حالت تصویر خط (AB) یک نقطه است. در واقع تصاویرA (a) و B (b) بر هم منطبق است.

2- خط موازی با صفحه تصویر است.

در این حالت تصویر خط AB (ab) به اندازه خط AB است.

3- خط نسبت به صفحه تصویر مایل است.

در این حالت تصویر خط AB (ab) کوچکتر از اندازه خط AB است.

پ- تصویر یک صفحه بر روی صفحه تصویر :

یک صفحه نسبت به صفحه تصویر سه حالت دارد :

1- صفحه A موازی با صفحه تصویر است.

در این حالت تصویر صفحه A به اندازه واقعی رسم می شود.

2- صفحه A عمود بر صفحه تصویر است.

در این حالت تصویر صفحه A یک خط مستقیم خواهد بود.

مثال :

3- صفحه A نسبت به صفحه تصویر مایل است.

در این حالت تصویر صفحه A به اندازه غیر واقعی رسم می شود.

تصویر یک جسم بر روی صفحه

در این درس برای رسم تصویر اجسام از تصویر موازی قائم استفاده می شود.

مثال :

الف- روش تصویر کردن نقاط بر روی صفحه تصویر

ب- روش تصویر کردن صفحات بر روی صفحه تصویر

رسم سه نما

اگر سطوح دوار و یا مستوی بر یکدیگر مماس شوند ، در این صورت هیچ اثری نظیر در تصویر ایجاد نمیشود.

اگر سطوح دوار یا مستوی با یکدیگر تلاقی داشته باشند ، در این صورت ، اثر این تلاقی در تصویر خط یا منحنی ایجاد می‍شود.

میزان یادگیری خود را امتحان کنید!